O profesjonalizacji zawodu opiekuna osób starszych, szansach i wyzwaniach związanych z podjęciem opieki nad osobą niesamodzielną oraz kontraktach zagranicznych dla doświadczonych i początkujących opiekunów mówi Marta Parafińska, Dyrektor Operacyjny Promedica24.
Wiele mówi się o tym, że opiekun osób starszych to zawód przyszłości? Co oznacza „profesjonalizacja” zawodu opiekuna?
Społeczeństwo w Europie, w tym także w Polsce, sukcesywnie się starzeje. Na ulicach coraz częściej mijamy osoby w podeszłym wieku. Niektórzy seniorzy są aktywni zawodowo, chodzą do kina, do teatru czy na spotkania ze znajomymi - przeżywają jesień życia w dobrej kondycji psychicznej i fizycznej.
Niestety, wiele osób starszych boryka się z licznymi schorzeniami, związanymi z podeszłym wiekiem. Część z nich mieszka samotnie i nie może liczyć na wsparcie bliskich. To istotny problem społeczny. Także z gospodarczego i społecznego punktu widzenia. Stale maleje liczba osób zdolnych do pracy, a przybywa tych, które potrzebują specjalistycznej opieki lekarzy, rehabilitantów oraz profesjonalnych opiekunów.
Trzeba pamiętać, że osoby starsze często zmagają się ze złożonymi schorzeniami. Nierzadko chorobom fizycznym towarzyszą także dolegliwości psychiczne: apatia, depresja czy demencja. Tacy seniorzy wymagają kompleksowej opieki, świadczonej przez osobę świadomą specyfiki i złożoności danych chorób oraz dobrze przygotowaną do czekających ją zadań związanych z pielęgnacją, wsparciem i opieką nad seniorem. W wielu przypadkach nie wystarczy, aby opiekun był cierpliwą, wyrozumiałą i empatyczną osobą, choć to bardzo ważne cechy w tym zawodzie. Rosnące znaczenie mają konkretne, praktyczne umiejętności – to właśnie wspomniana profesjonalizacja tego zawodu. Zapotrzebowanie na profesjonalne usługi opiekuńcze stale rośnie, stąd twierdzenie, że opiekun seniora lub szerzej – osoby niesamodzielnej – to zawód przyszłości, jest w pełni uprawnione.
Na jakie wsparcie może liczyć osoba podejmująca pracę w zawodzie opiekuna?
W Promedica24 szczególny nacisk kładziemy na edukację i kompleksowe przygotowanie naszych opiekunów do codziennego wsparcia seniorów: organizujemy szkolenia z opieki na osobą niesamodzielną, a także z zakresu pierwszej pomocy przedmedycznej. W każdej dziedzinie dobre przygotowanie jest kluczowe - także w dziedzinie opieki nad seniorami. Osoba pewna swojej wiedzy i umiejętności jest w stanie profesjonalnie zaopiekować się podopiecznym, ale co nie mniej ważne, sama czuje się znacznie pewniej i spokojniej.
W trakcie realizacji kontraktu w Wielkiej Brytanii i w Niemczech nasi opiekunowie mogą liczyć na stałe wsparcie dedykowanych im Opiekunów Kontraktu. Świadomość, że w każdej chwili można zwrócić się z pytaniem, uzyskać pomoc w nagłych, nieprzewidzianych przypadkach jest, jak przekazują nam opiekunowie, wprost nie do przecenienia. Nasi opiekunowie wiedzą, że w trudnych chwilach nie są pozostawieni sami sobie i zawsze mogą liczyć na nasze wsparcie, poradę, a nawet zwykłą rozmowę.
Czy do podjęcia pracy w zawodzie opiekuna konieczne jest doświadczenie?
Tak, ale wielu opiekunów, którzy współpracują z Promedica24 zaczynało od opieki rodzinnej mając doświadczenie w opiece np. nad niesamodzielnym rodzicem czy małżonkiem. Takie osoby posiadają szereg cennych umiejętności, ale przechodzą u nas szereg profesjonalnych szkoleń, które precyzyjnie przygotowują ich do pracy w zawodzie opiekuna. Poza kompleksowym zakresem kursów uprawniających do pracy w zawodzie przechodzą też szkolenia zakresu m.in. aktywizacji osób starszych z chorobą otępienną czy warsztaty z kombinezonem geriatrycznym. Nasi opiekunowie wiedzą w jaki sposób skutecznie aktywizować swojego podopiecznego i zachęcać go do podejmowania codziennej aktywności fizycznej i intelektualnej – tutaj bardzo cenne są dodatkowe szkolenia i warsztaty prowadzone przez specjalistów z zakresu geriatrii. Bo dobry opiekun na co dzień jest przede wszystkim towarzyszem seniora, potrafi go wysłuchać, pocieszyć, zająć rozmową, ale przy tym czujnie obserwuje jego stan zdrowia i reaguje w razie potrzeby.
Na czym polega codzienna praca opiekuna osoby starszej? Jaki zakres obowiązków mają opiekunowie, a czym nie mogą się zajmować?
Przede wszystkim, opiekun osoby starszej nie może świadczyć usług medycznych: nie wykonuje zastrzyków, nie podaje leków, ani nie podpina kroplówek. Te czynności wykonują wyłącznie pielęgniarki oraz do lekarze. Opiekunowie sprawują codzienną opiekę nad podopiecznym: do ich obowiązków należy przygotowanie posiłków, utrzymywanie porządku w domu, robienie bieżących zakupów, a także organizowanie czasu wolnego. Opiekun wychodzi z podopiecznym na spacery, czyta mu książki, ogląda programy telewizyjne czy rozwiązuje krzyżówki – spędza czas w sposób, który najbardziej odpowiada potrzebom i preferencjom seniora. Jeśli jest taka potrzeba, pomaga podopiecznemu w kąpieli, przebieraniu się czy czesaniu.
Opiekunowie z Polski często decydują się na wyjazdy zagraniczne, na przykład do Niemiec czy Wielkiej Brytanii. O co warto zadbać przez wyjazdem na kontrakt zagraniczny?
Wielu Polaków podejmuje decyzję o wyjeździe za granicę w celu podjęcia pracy zarobkowej. W przypadku zawodu opiekuna popularna jest Wielka Brytania i Niemcy – po pierwsze ze względu na wyższy niż w Polsce wskaźnik starzenia się społeczeństwa a więc i większy potencjał na rynku pracy, a po drugie ze względu na popularne w tych krajach instrumenty i narzędzia systemowe, wspierające domową opiekę nad seniorami, która jest tam powszechna.
Wyjazd zorganizowany przez rzetelną, wyspecjalizowaną firmę, oferującą usługi opiekuńcze to gwarancja tego, że wszelkie procedury związane z legalną pracą w obcym państwie będą spełnione – by wspomnieć choćby o ubezpieczeniu, dokumentach EKU i A1, umowie o pracę i o jasnych, przejrzystych warunkach wynagrodzenia i opodatkowania. W Promedica24 oferujemy bezpłatne kursy językowe, dzięki czemu praca w Niemczech czy w Wielkiej Brytanii jest możliwa nawet, jeśli kandydat na opiekuna nie zna języków obcych. Uczymy języka od podstaw i skupiamy się na najważniejszych i najbardziej przydatnych zwrotach.
Stawiamy również na szkolenia, spotkania integracyjne i benefity pozapłacowe czy bonusy i premie. Samodzielna organizacja wyjazdu może być ogromnym wyzwaniem – bariera językowa utrudnia załatwianie wszelkich formalności, w których swoją drogą łatwo się pogubić niezależnie od umiejętności językowych – każdy kraj ma inne przepisy a praca opiekuna podlega innym regulacjom formalno-prawnym. W Promedica24 organizujemy wyjazdy od A do Z, przez co nasi pracownicy mogą skupić się na nauce języka, szkoleniach i późniejszej pracy, nie zaś na żmudnych formalnościach.
Jak Polacy postrzegają zawód opiekuna i jak sprawdzają się w tej pracy?
Na podstawie informacji zwrotnej od naszych klientów z przestrzeni 15 lat mogę z całą odpowiedzialnością stwierdzić, że Polacy to idealni opiekunowie. Nasza słynna kreatywność, empatia i rzetelność procentuje. Podopieczni wiedzą, że są pod dobrą opieką, w trudnych chwilach zawsze znajdzie się jakieś rozwiązanie i w towarzystwie opiekuna Polki lub Polaka będzie po prostu miło i wesoło. To bardzo ważne, ponieważ para: podopieczny i senior spędza ze sobą mnóstwo czasu.
Odnośnie do postrzegania zawodu opiekuna, szacunek do tej pracy w polskim społeczeństwie rośnie. Z roku na rok coraz bardziej doceniamy trud opiekunów seniorów, choć oczywiście żadna pochwała ani gratyfikacja w przypadku tak szlachetnej misji i codziennego wysiłku nie wydaje się wystarczająca. W tą intencję wpisuje się inicjatywa pierwszej edycji Konkursu Opiekun Seniora Roku 2018. Mamy wielki zaszczyt być partnerem merytorycznym Konkursu, którego celem jest docenienie codziennych, często nieeksponowanych wysiłków osób opiekujących się seniorami.