„Pracuj z sercem” to hasło tegorocznej edycji Światowego Dnia Serca organizowanego przez World Heart Federation. Głównym założeniem obchodów jest redukcja negatywnych czynników związanych z pracą, takich jak: nieodpowiednia dieta, brak ruchu, a także stres, które mogą prowadzić między innymi do podwyższonego poziomu cholesterolu, a w konsekwencji do chorób układu krążenia.Wysoki poziom cholesterolu to jeden z głównych czynników ryzyka występowania chorób serca. Mimo to większość z nas nie kontroluje regularnie poziomu cholesterolu, ponieważ nie jest to dolegliwość, która wywołuje ból lub jest widoczna.
Jednocześnie świadomość konsekwencji podwyższonego poziomu cholesterolu jest w Polsce wciąż bardzo niska, dlatego często bagatelizujemy ten problem.
Cholesterol jest transportowany przez krew, a komórki organizmu czerpią go w miarę potrzeby. Niewykorzystany cholesterol gromadzi się w krwiobiegu i w ten sposób jego poziom rośnie. Nadmiar cholesterolu odkłada się w tętnicach w postaci blaszki miażdżycowej i powoduje zwężenie naczyń, utrudniając przepływ krwi do ważnych organów, jak serce i mózg. Może to być przyczyną powstawania chorób układu sercowo-naczyniowego na tle miażdżycowym, np. zawału mięśnia sercowego, choroby wieńcowej, nadciśnienia tętniczego czy udaru mózgu.
Warto więc pamiętać o tym jak ważna jest profilaktyka, na którą składają się: urozmaicona, dobrze zbilansowana dieta i regularna aktywność fizyczna.
Co zatem powinno znaleźć się w codziennym menu? Starajmy się jeść jak najwięcej warzyw i owoców – są one cennym źródłem przeciwutleniaczy oraz dostarczają dużych ilości błonnika pokarmowego, który zmniejsza wchłanianie spożytego tłuszczu i cholesterolu. Osoby, u których stwierdzono już podwyższony poziom cholesterolu, powinny szczególną wagę przywiązywać do diety, dobierając produkty dobre dla serca.
W takiej diecie ważną rolę odgrywają sterole roślinne. To dzięki nim organizm wchłania mniejszą ilość cholesterolu. Jednak ilość steroli roślinnych, jaką codziennie spożywamy, jest niższa niż niezbędna do ich skutecznego działania. Dlatego przy podwyższonym poziomie cholesterolu, do codziennej zdrowej diety warto włączyć produkty z dodatkiem steroli roślinnych. Danacol zawiera odpowiednią ilość steroli roślinnych, które skutecznie ograniczają wchłanianie cholesterolu i ułatwiają jego wydalanie z organizmu. Ponadto, Danacol jest dostosowany do wymogów żywieniowych osób z podwyższonym poziomem cholesterolu – nie zawiera dodatku cukrów, a wyłącznie naturalnie występujący cukier mleczny – laktozę. Ma także niską zawartość tłuszczu.
Dieta to nie wszystko - bardzo ważną rolę w profilaktyce chorób układu krążenia odgrywa też ruch. Po całym dniu spędzonym za biurkiem wręcz konieczne jest, aby znaleźć minimum pół godziny na aktywność ruchową. Pod wpływem regularnego, umiarkowanego wysiłku fizycznego, obniża się ciśnienie krwi u osób z nadciśnieniem, poprawia się wydolność serca oraz płuc. Wysiłek fizyczny wpływa korzystnie na obniżenie całkowitego poziomu cholesterolu, a także na wzajemne proporcje między „złym” (LDL), a „dobrym” (HDL) cholesterolem we krwi. Regularny ruch, prócz bezpośredniego wpływu na układy krążenia i oddechowy, poprawia samopoczucie, gdyż podczas ćwiczeń w organizmie wytwarzane są endorfiny – „hormony szczęścia”.
Pytanie do prof. Mirosława Dłużniewskiego z Kliniki Kardiologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego:
Co możemy zrobić dla serca w pracy?
No cóż, może dla wielu to będzie trudne do spełnienia, ale przede wszystkim byłoby świetnie, gdybyśmy lubili pracę, którą wykonujemy i jeszcze widzieli sens tego, co robimy. Wtedy ryzyko wypalenia zawodowego i poziom stresu, który towarzyszy nam w pracy będzie mniejszy lub zniknie.
Prace są oczywiście różne, ale dla kardiologa te najgorsze to takie, przy których się nie ruszamy (komputer, biurko, itd.) przez 8- a często 12 godzin i kolejny problem, już poruszony obok, to nieracjonalne i niezdrowe żywienie lub jego brak, z przesunięciem dużego posiłku na porę wieczorną.
Namawiam do krótkich 15-20 minutowych przerw na wysiłek fizyczny – wszędzie to można zaaranżować – i na uwzględnienie 1-2 posiłków skomponowanych przede wszystkim z warzyw, owoców lub posiłku zawierającego bardziej konkretne przysmaki, ale niech to nie będą wytwory-potwory „fast-foodów”. Racjonalne żywienie także dla bardzo zapracowanych, to kilka posiłków rozłożonych w ciągu dnia i wtedy mamy szanse na uniknięcie codziennego biesiadowania – zwykle kilka tysięcy kalorii – wieczorem i walkę organizmu w czasie snu ze strawieniem wieczornej uczty.
Rozwiązanie testu:
A. Przewaga odpowiedzi A – oznacza, że dominującym typem Twojego zachowania jest typ A, szczególnie narażający Cię na choroby związane z krążeniem. Zaniedbywanie aktywności fizycznej, jak i niestosowanie zasad zdrowego odżywiania, mogą stanowić bardzo poważne zagrożenie dla Twojego zdrowia.
B. Przewaga odpowiedzi B – oznacza, że zdecydowanie częściej stosujesz typ zachowania B, korzystny dla Twojego serca. Potrafisz umiejętnie radzić sobie ze stresem. Dodatkowa dbałość o ruch i dietę, przyczynią się do wzrostu Twojego zdrowia i jakości życia.
AB. Równowaga odpowiedzi A i B oznacza, że jesteś typem mieszanym – Twój sposób reagowania na stres mieści się w normie. Powinieneś jednak zwrócić szczególną uwagę na towarzyszący Ci poziom stresu, stosować techniki, które pozwolą na jego redukcję. Dbaj o aktywność fizyczną i zdrowe odżywianie.
Typ A – to osoby sprawiające wrażenie pewnych siebie, energiczne. Z dużym zaangażowaniem i perfekcjonizmem podejmują się ambitnych wyzwań zawodowych, niekiedy rywalizacji z innymi. Bardzo często przyjmują na siebie jednak zbyt wiele, a ponieważ każde zobowiązanie chcą zrealizować wzorowo, żyją w dużym napięciu. Mają silną potrzebę kontrolowania otaczającej ich rzeczywistości. Reagują często złością i zniecierpliwieniem, kiedy na ich drodze pojawia się jakaś przeszkoda. Nieustannie czuwają, jakby w pogotowiu, by zareagować adekwatnie do mających nastąpić wydarzeń, często wyobrażanych jako niekorzystne. Wciąż czują pobudzenie, czemu towarzyszy trudność w wyrażaniu negatywnych uczuć, odreagowania w przyjazny dla siebie i otoczenia, konstruktywny sposób. Dużo częściej niż inne osoby odczuwają negatywne emocje. Pomimo prezentowanej na zewnątrz dużej pewności siebie są bardzo wrażliwe na opinię otoczenia i ciężko znoszą brak aprobaty społecznej. Badania dowodzą, że osoby, u których zaobserwowano wzór zachowania typu A, dwukrotnie częściej zapadają na chorobę wieńcową i są zagrożone zawałem serca.
Typ B – to osoby spokojne, przyjazne, bezkonfliktowe, nie lubiące pośpiechu i niechętnie podejmujące rywalizację. Z łatwością zadowalają się tym, co przynosi im życie. Umiejętnie radzą sobie ze stresem, doświadczając przy tym niewielu napięć. Trafnie oceniają trudność realizowanych zadań, a wyzwania, których się podejmują, nie przekraczają ich sił i możliwości. Preferują spokojny odpoczynek, nie wymagający od nich zbyt dużej aktywności. Zazwyczaj są to osoby grzeczne, cierpliwe, ugodowe, rozmowne, ale i z uwagą słuchające innych. Bardzo rzadko skarżą się na napięcia mięśni, zdecydowanie częściej czują się zrelaksowane. Opisany typ zachowania pozytywnie wpływa na serce. Nie oznacza to jednak, że należy zaniechać aktywności fizycznej, czy dbania o zdrową dietę. Dopiero połączenie tych wszystkich czynników stanowi profilaktykę chorób serca.
Konsultacja testu psycholog Monika Rafalska