Rak wątrobowokomórkowy - leczenie

Fundacja „Gwiazda Nadziei”, działająca na rzecz pomocy osobom z chorobami wątroby, rozpoczyna ogólnopolską kampanię edukacyjną Przełamać ciszę, poświęconą rakowi wątrobowokomórkowemu (HCC). To choroba, o której niewiele się mówi. Jak pokazują wyniki przeprowadzonego w kwietniu 2021 r. badania opinii publicznej  *1, ponad 74% Polaków przyznaje, że nie wie co to jest rak wątrobowokomórkowy. Niska społeczna świadomość dotycząca tej choroby utrudnia wczesną diagnostykę oraz sprawia, że osoby u których ją zdiagnozowano niejednokrotnie muszą zmagać się ze stereotypami.

 

Edukacja społeczeństwa nt. raka wątrobowokomórkowego i zwrócenie uwagi na niezaspokojone od dawna potrzeby chorujących na ten rodzaj nowotworu to główne powody zainicjowania przez „Gwiazdę Nadziei” kampanii „Przełamać ciszę”. Dotychczas tego typu inicjatywy były realizowane sporadycznie, a jak pokazuje badanie opinii publicznej *1, od którego przeprowadzenia rozpoczęliśmy kampanię – 82% respondentów widzi potrzebę częstszego informowania nt. HCC. Wierzę, że zaplanowane w kampanii działania przyczynią się do wcześniejszego wykrywania nowotworu, a pacjenci u których go zdiagnozowano nie będą postrzegani poprzez pryzmat osób nadużywających alkohol mówi Barbara Pepke, Prezes Fundacji „Gwiazda Nadziei”.

W ramach kampanii opracowane zostały materiały edukacyjne dla pacjentów i wszystkich tych, którzy poszukują informacji o HCC. Znajdują się na niej m.in. informacje dotyczące przyczyn powstawania HCC, diagnostyki i metod leczenia, a także mapa z poradniami onkologicznymi w Polsce. Dodatkowo eksperci medyczni z dziedziny onkologii, gastroenterologii i hepatologii oraz przedstawiciele organizacji pacjenckiej, za pośrednictwem mediów oraz debat branżowych, wyjaśniać będą kluczowe zagadnienia dotyczące raka wątrobowokomórkowego oraz adresować główne wyzwania związane z jego diagnostyką i leczeniem.

Rak wątrobowokomórkowy to jeden z najtrudniejszych w leczeniu nowotworów występujących w przewodzie pokarmowym. Najlepsze rokowania mają chorzy kwalifikujący się do operacji chirurgicznej, przeszczepu wątroby lub pacjenci u których nowotwór został wykryty na tyle wczesnym stadium rozwoju, że można zastosować miejscowe leczenie zabiegowe (ablacje, chemoembolizacje). Niestety w naszym kraju wiele osób dowiaduje się o tym nowotworze w chwili, gdy jest on już znacznie zaawansowany i jedyną opcją pozostaje tzw. leczenie systemowe. Jednak możliwości leczenia systemowego HCC były dotychczas bardzo ograniczone. Jedynym stosowanym lekiem był sorafenib stanowiący standard w leczeniu od 2008 roku. Na szczęście w ostatnim roku jesteśmy jednak świadkami rejestracji nowych, przełomowych terapii w tym nowotworze. Znacznie skuteczniejsza niż sorafenib okazała się immunoterapia w połączeniu z lekiem antyangiogennym. A więc po ponad dekadzie oczekiwań mamy nowy standard terapii, który wierzę, będziemy mogli niebawem proponować także naszym pacjentom mówi dr. n. med. Leszek Kraj, Specjalista onkologii klinicznej, Klinika Onkologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.

 Rak wątrobowokomórkowy to agresywny nowotwór, stanowiący 90% pierwotnych nowotworów złośliwych wątroby. *2 Najczęściej rozwija się u osób z marskością wątroby spowodowaną przewlekłym stanem zapalnym, wywołanym wirusem (HBV lub HCV) lub spożywaniem alkoholu. *3 Przeprowadzone w ramach kampanii badanie opinii publicznej1 pokazało, że niespełna 27% ankietowanych, posiada wiedzę nt. głównej przyczyny powstawania HCC, jaką jest wirus. Niska świadomość społeczna dotycząca rozwoju nowotworu wątrobowokomórkowego i jego profilaktyki, a także długi czas bezobjawowego przebiegu choroby, utrudniają wczesną diagnostykę, a tym samym ograniczają szanse na skuteczne pokonanie choroby.

W przypadku raka wątrobokomórkowego to nie częstość występowania stanowi największy problem, a ograniczone możliwości leczenia i niekorzystne rokowania. Rak wątrobowokomórkowy charakteryzuje się dużą śmiertelnością i jednym z najniższych wskaźników przeżycia pięcioletniego w porównaniu z innymi rodzajami nowotworów. Wynika to z faktu, że nowotwór ten rozwija się bardzo podstępnie, długo nie dając praktycznie żadnych objawów klinicznych. Jeśli HCC rozpoznawany jest w znacznym stopniu zaawansowania, nie można zastosować terapii radykalnej (prowadzącej do wyleczenia, dzięki zniszczeniu wszystkich komórek nowotworowych), a niekiedy także żadnej innej terapii poza paliatywną. *3 W Polsce zachorowania na pierwotnego raka wątroby, w tym głównie na HCC, stanowią ok. 2% wszystkich nowotworów złośliwych.*4 Częstość występowania raka wątrobowokomórkowego wzrasta wraz z wiekiem, występując najczęściej około 70. roku życia. Jednocześnie HCC częściej diagnozuje się u mężczyzn niż u kobiet. *2

Źródła:

*1 Badanie opinii publicznej przeprowadzone w kwietniu 2021 r. przez firmę Biostat, na reprezentatywnej próbie badawczej 1000 osób metodą CATI

*2  Rozpoznanie i leczenie raka wątrobowokomórkowego rekomendacje Sekcji Hepatologicznej Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Marcin Krawczyk, Michał P. Wasilewicz, Marek Hartleb, Maciej Krzakowski, Piotr Milkiewicz, Andrzej Habior, Bogna Górnicka, Lech Cierpka, Robert Król, Halina Cichoż-Lach, Joanna Raszeja-Wyszomirska oraz członkowie Sekcji Hepatologicznej Polskiego Towarzystwa GastroenterologiI https://journals.viamedica.pl/gastroenterologia_kliniczna/article/view/44598/30862 [dostęp: 02.02.2021]

*3  Llovet JM et al. Hepatocellular carcinoma. Nat Rev Dis Primers. 2016;2:16018

*4  Artykuł „Rak wątrobowokomórkowy - walka o każdy miesiąc” mZdrowie https://www.mzdrowie.pl/medycyna/rak-watrobowokomorkowy-walka-o-kazdy-miesiac [dostęp: 02.02.2021]