W Rosji każdy może liczyć na własny kawałek podłogi. Czasem nawet bardzo dosłownie – w centrum Petersburga normą są mieszkania zajmowane przez kilka rodzin. Lokatorzy przeklinają los, mijając się w wąskim korytarzu, ale ucieczka z zatłoczonego lokum graniczy z cudem.

 

Upadek systemu państwowych spółdzielni zbiegł się w czasie z narodzinami drapieżnego rosyjskiego kapitalizmu. Efektów nałożenia się tych procesów nie trzeba było szukać długo. W ścisłym centrum Petersburga większość mieszkań to lokale komunalne, w których dosłownie gnieździ się po kilka rodzin. Każdy chciałby się pozbyć własnego skrawka takiego „M”, więc wywieszki w oknach „na sprzedaż” nie należą do rzadkości. Problemem jest brak kupców. W pełni zresztą zrozumiały.

Kamera zagląda do jednego z takich mieszkań. Każdy pokój zajmuje inna familia lub pojedynczy lokator. Wszyscy mają po rolce papieru toaletowego i żarówce, a do wspólnej dyspozycji pozostaje korytarz, łazienka, kuchnia i aparat telefoniczny. Trudno wyobrazić sobie życie w takich warunkach? Tysiące petersburżan zdążyło już przywyknąć, co nie znaczy jednak, że nie odczuwają dyskomfortu.

Film „Śmierć kwaterunkowi” pozwala wejść do zatłoczonego lokum i podejrzeć wspólne życie grupy ludzi pod jednym dachem. Właśnie czeka ich wyzwanie znacznie większe niż ustalenie kolejności zmywania podłogi czy czyszczenie ubikacji. Bohaterowie dokumentu postanawiają wyrwać się z ciasnego lokum. Zadanie znalezienia kontrahenta spada na barki dwóch agentek nieruchomości. Na zamianę i nowe warunki muszą się zgodzić wszyscy lokatorzy. Łatwo nie będzie, ale jeśli nie uda się teraz, to pozostanie nadal trwać w nieznośnym impasie.

Niemiecka reżyserka Christiane Buchner stopniuje napięcie niczym w kryminale, ukazuje sytuacje komiczne, jakich nie powstydziłaby się niejedna filmowa satyra, a scenarzystą jej dokumentu jest wyłącznie samo życie. A raczej osobliwy kapitalizm „made in Russia”, który stawia naszych wschodnich sąsiadów w obliczu problemów tyleż osobliwych, co wyjątkowo uciążliwych.

ŚMIERĆ KWATERUNKOWI

(“Russian monopoly or how to sell a flat with six owners”)

serial dokumentalny
Niemcy, 2009, 52 min.

reżyseria: Christiane Büchner

najbliższe emisje

21.08, so, godz. 22.25
28.08, so, godz. 23.30