W Krakowie tylko samym był ten zwyczaj, że w pierwszy czwartek postny przekupki sprawiały sobie ochotę, najęły muzykantów, naznosiły rozmaitego jadła i trunków i w środku rynku, na ulicy, choćby po największym błocie, tańcowały. Kogo tylko z mężczyzn mogły złapać, ciągnęły do tańca.
Chudeuszowie i hołyszowie dla jadła i łyku sami się narażali na złapanie. Kto zaś z dystyngwowanych niewiadomy nadjechał albo nadszedł na ten comber, wolał się opłacić, niż po błocie – a jeszcze z babami! – skakać” – tak zwyczaj, zwany babskim combrem, opisywał niejaki Jędrzej Kitowicz, osiemnastowieczny historyk i badacz obyczajów, ksiądz i konfederat barski. W rzeczywistości był to kobiecy sposób na świętowanie zapustów, czyli końcówki karnawału, popularny wśród ludu w wielu regionach dawnej Polski, ale przyznać trzeba, że przez krakowskie przekupki, zwane po prostu babami, obchodzony wyjątkowo hucznie. Pochodzące z niższych klas społecznych panie przebierały się tego dnia w najlepsze swe stroje, drwiąc z przepychu szlachcianek i podchmielone ruszały gromadą w miasto, by czatować na mężczyzn, nie oszczędzając dworzan, urzędników, szanowanych mieszczan i przedstawicieli stanu duchownego. Złapani, o ile nie wykupili się pocałunkiem (ci ładniejsi) lub hojnym datkiem (ci bogatsi) zdani byli na łaskę rozochoconych kobiet i zmuszeni byli wspólnie z nimi bawić się na ulicach miasta – choć po prawdziwe niejeden z nich nie miał nic przeciwko tej, suto zakrapianej i zakąszanej, zabawie.
Słowo comber, jak podaje Encyklopedia PWN, oznacza „mięso z kością z części lędźwiowej grzbietu zwierząt rzeźnych (głównie owiec) i łownych, także królików” i przywędrowało z Niemiec – wiele wskazuje, że podobnie było z samym zwyczajem. Jednak krakowska legenda wskazuje, że pojęcie pochodzi od nazwiska okrutnego wójta lub burmistrza, który dręczył przekupki: targał za włosy, gnębił grzywnami i więził. Gdy w końcu zmarł, w mieście zapanowała powszechna radość, a świętowanie odejścia prześladowcy powtarzano co roku w ten sposób dając początek zwyczajowi. Prawda, że brzmi lepiej?
Kres corocznym kobiecym szaleństwom w Krakowie położyły władze austriackie w 1846 roku, jednak pamięć o tradycji przetrwała do dziś i jest kultywowana, między innymi w Klubie Karino Ośrodka Kultury Kraków-Nowa Huta. W tym roku, już po raz czwarty, panie skupione w Grupie Aktywnych Kobiet i Grupie Obrzędowej „Chałupki” zorganizują imprezę, w czasie której zamierzają wraz z pozostałymi uczestniczkami combrzyć do woli.
Wzorem dawnych zwyczajów przygotowana zostanie kukła nieprzychylnego krakowskim przekupkom „combra”, który będzie „szarpany, bity wiklinowymi witkami i przewracany”. Obecni na sali mężczyźni zobowiązani będą do wykonania zadań, a gdy im nie sprostają - płacenia haraczu w postaci fantów, wykupywanych potem w sposób wskazany przez uczestniczki. Agencja Artystyczna Caart zabawiać będzie publiczność nie do końca grzecznymi zabawami dla dorosłych, wśród nich - quizem na najlepszą babę. Gościnie wystąpi Amatorski Zespół Wokalny Złota Jesień, który zaprezentuje karnawałowy program artystyczny. Organizatorki szykują także tajemniczy, działający na wyobraźnię pokaz mody niespełnionych marzeń. Nie zabraknie wesołych przyśpiewek, których tematyka kręcić się będzie głównie wokół… mężczyzn. Na stołach królować będą pączki, faworki, karnawałowe róże i rogaliki. Komu się poszczęści – w słodkościach znajdzie rozmaite precjoza, a wśród nich nawet brylantowy kolczyk. Program imprezy uzupełni nauka i zabawa przy ludowych tańcach - kukułeczce, krakowiaku, belgijce i polce jenka.
Uwaga, panowie! W tym dniu do Klubu Karino zbliżacie się na własną odpowiedzialność!
Wstęp wolny.
20 lutego 2019 r., godz. 17.00
Klub Karino Ośrodka Kultury Kraków-Nowa Huta (ul. Truskawkowa 4)
Kontakt:
Dział Imprez i Promocji
Ośrodka Kultury Kraków-Nowa Huta
tel. 12 644 68 10 wew. 23
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
20.02. GODZ 17.00, BABSKI COMBER
Klub Karino Ośrodka Kultury Kraków-Nowa Huta (ul. Truskawkowa 4)
Klub Karino zaprasza kobiety do udziału w krakowskiej zabawie odpustowej, której tradycja sięga średniowiecza. Po raz czwarty panie skupione w Grupie Aktywnych Kobiet i Grupie Obrzędowej „Chałupki” zorganizują „babski comber”. Inscenizacja dawnych zwyczajów, pokaz międzypokoleniowej mody, występ zespołu Złota Jesień, „Niegrzeczne zabawy” w wykonaniu Agencji Artystycznej Caart oraz karnawałowe przysmaki – pączki, faworki, róże i rogaliki – to atrakcje, które czekają na uczestniczki imprezy. Uwaga, panowie! W tym dniu do Klubu Karino zbliżacie się na własną odpowiedzialność!
Wstęp wolny.
W ZAŁĄCZENIU PRZESYŁAM NOTATKĘ PRASOWĄ
21.02. GODZ. 16.00, AKADEMIA ZDROWIA I URODY: MASKA NIEKARNAWAŁOWA
Klub Mirage Ośrodka Kultury Kraków-Nowa Huta (os. Bohaterów Września 26)
Tematem kolejnego spotkania z cyklu Akademia Zdrowia i Urody będą maseczki do twarzy. Ta forma pielęgnacji jest niezasłużenie niedoceniana i niesłusznie postrzegana jako zbędna lub nieskuteczna. Tymczasem zdaniem ekspertów regularne stosowanie maseczek sprzyja utrzymaniu zdrowej cery i zapewnia skórze blask. Prowadząca spotkanie kosmetyczka omówi z uczestniczkami typy zabiegów i pomoże we właściwym doborze, a także przedstawi kilka przepisów na sprawdzone domowe maseczki. Serdecznie zapraszamy.
Wstęp wolny.
21.02. GODZ. 17.00, ARTYSTYCZNE INSPIRACJE DLA DOROSŁYCH
Klub Wersalik Ośrodka Kultury Kraków-Nowa Huta (os. Ogrodowe 15)
Klub Wersalik zaprasza na warsztaty artystyczne dla młodzieży i dorosłych. Uczestnicy poznają technikę malarstwa witrażowego oraz inne metody zdobienia szkła. Interesuje Cię poznawanie różnych technik artystycznych? Chcesz stworzyć niepowtarzalną ozdobę do domu lub prezent dla bliskiej Ci osoby? Artystyczne inspiracje dla dorosłych to warsztaty, z których nie wyjdziesz rozczarowany.
Wstęp: 10 zł
22.02. GODZ. 19.00-00.00, KARNAWAŁOWE UTWARDZANIE PARKIETU
Klub Dukat Ośrodka Kultury Kraków-Nowa Huta (ul. Styczna 1)
Im bliżej końca karnawału, tym noce gorętsze, nogi same rwą się do tańca i z oddali dobiegają dźwięki samby rodem z Rio do Janeiro. Szkoda tracić czas, pora ruszać w tan! Szaleństwo piątkowej nocy w przedostatni weekend karnawału, odbywać się będzie w rytmach lat '70 i '80. Bawić będziemy się przy muzyce na żywo!
Wstęp: 40 zł/osoby
25.02. GODZ. 15.00, WYKŁAD – ZDROWY JADŁOSPIS SENIORA
Nowohucka Akademia Seniora (os. Centrum A 6a)
Właściwe odżywianie bywa najbardziej niedocenianym czynnikiem, mającym kolosalny wpływ na komfort, jakość i długość życia. Z racjonalnej diety nie należy rezygnować bez względu na wiek. O tym, jakie są potrzeby żywieniowe osób starszych, na co mogą sobie pozwolić i czego powinny unikać – dowiedzą się słuchacze kolejnego wykładu Nowohuckiej Akademii Seniora. Prowadząca wykład Agata Dudek wyjaśni i omówi prawidłowe żywienie osób cierpiących na wybrane schorzenia, zwróci uwagę na produkty szczególnie zalecane lub zabronione w konkretnych dolegliwościach. Na zakończenie zostanie przedstawiony wzorcowy jadłospis.
Agata Dudek - mgr inż. technologii żywności i żywienia człowieka UR, absolwentka studiów podyplomowych w zakresie „Żywienie w zdrowiu i chorobie” w Medycznym Centrum Kształcenia Podyplomowego UJ. Członek Polskiego Towarzystwa Dietetyków, w oddziale krakowskim. Trener żywieniowy, który przeprowadza warsztaty kulinarne, żywieniowe oraz indywidualne konsultacje dietetyczne dla osób dorosłych.
Wstęp wolny.
Dział Imprez i Promocji
Ośrodek Kultury Kraków-Nowa Huta