Niektóre stany organizmu, przyzwyczajenia lub warunki, w jakich się znajdujemy powodują, że okolice ust stają się bardziej podatne na pojawienie się zajadów. Najpierw w okolicy kącika ust można zaobserwować zaczerwienienie i wysuszenie skóry, a następnie pęknięcie, na którym tworzy się bolesna nadżerka. W jakich sytuacjach zajady atakują najczęściej?
Choroby przewlekłe i infekcje
Na pojawienie się stanów zapalnych w kącikach ust mogą mieć wpływ choroby i schorzenia przewlekłe, takie jak cukrzyca typu 1. Jednym z jej głównych objawów jest przesuszona skóra, której skutkiem ubocznym są właśnie zajady. Mogą towarzyszyć również spadkowi odporności organizmu oraz chorobom z nim związanym, takim jak anemia lub obecność wirusa HIV. Zajady mogą być również objawem reakcji alergicznej na nikiel zawarty w sztućcach. Najczęściej jednak pojawiają się w wyniku infekcji wywoływanych przez grzyby i bakterie. W trakcie chorób i infekcji powinniśmy uważać również na antybiotyki, których stosowanie może wywołać zajady.
Nieodpowiednia higiena
Brak higieny jamy ustnej, niedokładne mycie zębów i dziąseł, zapominanie o myciu szczoteczki i zmienianie jej rzadziej niż raz na 3 miesiące może prowadzić do zapalenia kącików ust. Dbanie o czystość szczoteczki do zębów jest istotne ze względu na bakterie, które mogą na niej pozostać i znaleźć się z powrotem w naszych ustach przy kolejnym myciu. Warto zwracać uwagę na higienę również w przypadku noszenia aparatu ortodontycznego lub protezy, które mogą stać się siedliskiem bakterii i przyczyną pojawienia się zajadów. Pamiętajmy również o tym, aby nie oblizywać nadmiernie ust i chronić je przed czynnikami zewnętrznymi, takimi jak słońce czy wiatr.
Niedobór witamin i minerałów
Do powstania zajadów może przyczynić się nieodpowiednia dieta, której efektem jest niedobór żelaza, witamin z grupy B oraz witaminy C. W szczególności awitaminoza związana z ryboflawiną, czyli witaminą B2 odpowiedzialną za stan błon śluzowych, która może być przyczyną powstania stanów zapalnych kącików ust. Zwykle jej niedobór jest efektem antybiotykoterapii, przyjmowania antykoncepcji hormonalnej lub złej diety.
Ciąża
Zajady mogą pojawiać się również u kobiet w ciąży - przede wszystkim ze względu na możliwy niedobór witamin z grupy B, a także obniżoną odporność. Niemal dwukrotnie większe zapotrzebowanie na żelazo powoduje, że kobietom w okresie ciąży łatwo o jego niedostatek, a co za tym idzie - anemię. A jednym z objawów zbyt małej ilości żelaza w organizmie mogą być stany zapalne kącików ust.
Jak sobie radzić
Na początkowym etapie powstawania zajadów możemy poradzić sobie sami. Warto sięgnąć po maści o działaniu przeciwzapalnym, które zawierają cynk lub witaminę B2 - w tym przypadku sprawdzi się np. maść ZAJADEX, zawierająca oba składniki. Skraca ona proces regeneracji zmian chorobowych i przywraca odpowiedni poziom odporności skóry. Można ją stosować również na pierzchnące usta. W dolegliwościach może pomóc rozkruszona tabletka aspiryny rozdrobniona z wodą i wklepana w nadżerkę. Z domowych sposobów wymienić można posmarowanie rany miodem zmieszanym z tranem, papką z drożdży i wody lub pastą do zębów. Wsparciem w leczeniu może być przyjmowanie witamin z grupy B (w szczególności witaminy B2) oraz witaminy C, zawartych w diecie lub suplementach. Jeśli jednak stan zapalny nie zmniejsza się lub powraca, powinniśmy wybrać się do lekarza - być może przyczyna zajadów jest mniej powierzchowna, niż nam się wydaje.
Zajady najczęściej atakują w chwilach osłabionej odporności, niedoboru witamin lub są konsekwencją niewystarczającej higieny. Warto pamiętać, że odpowiednio wczesna reakcja na objawy zajadów może znacznie skrócić gojenie.