Badania profilaktyczne wykonuje się w celu wykrycia chorób, które długo mogą nie dawać widocznych objawów, a jednocześnie sieją spustoszenie w naszym organizmie. Jakie badania powinno wykonywać się regularnie i z jaką częstotliwością?
Dr Ewa Kaszuba z Centrum Medycznego Falck przypomina, jakie badania powinniśmy wykonać w Nowym Roku, aby skontrolować nasz stan zdrowia.
Nasz organizm powinniśmy obserwować każdego dnia i reagować zawsze, gdy tylko nas coś zaniepokoi. Nie ma jednak potrzeby, aby każdego miesiąca odwiedzać lekarza lub laboratorium diagnostyczne. Są bowiem badania, które możemy wykonywać samodzielnie, np. raz w miesiącu. Należą do nich:
- samobadanie jąder w przypadku mężczyzn,
- samobadanie piersi u kobiet,
- kontrola masy ciała,
- pomiar ciśnienia tętniczego krwi.
Regularnie, przynajmniej raz na pół roku, powinniśmy wybrać się na kontrolę stomatologiczną oraz czyszczenie zębów.
Raz w roku – badania kontrolne
Przynajmniej raz w roku powinniśmy odwiedzić naszego lekarza podstawowej opieki zdrowotnej, aby wykonać badania kontrolne. Podczas takiej wizyty lekarz przebada nas palpacyjnie i osłuchowo, zleci badanie poziomu cukru we krwi, wykona pomiary ciśnienia tętniczego krwi, masy ciała i morfologię.
Po 40 roku życia taka lista badań może zostać rozszerzona o badanie poziomu hormonów, cytologię i badanie ginekologiczne u kobiet oraz badanie prostaty u mężczyzn. Podczas takiej wizyty lekarz może zlecić dodatkowe badania lub konsultacje specjalistyczne, jeśli uzna za konieczne.
Raz na 2-3 lata - badania specjalistyczne
Zgodnie z zaleceniami lekarza (najczęściej co dwa, trzy lata) powinniśmy wykonywać dodatkowe badania, które dają szerszy obraz stanu naszego zdrowia. Do tych badań należą: morfologia, badanie poziomu elektrolitów, lipidogram, RTG płuc, EKG, badanie słuchu, badanie okulistyczne, mammografia, badanie ogólne moczu. Jeżeli nie wykonywaliśmy tych badań od lat to warto przeprowadzić je jak najszybciej i upewnić się, że jesteśmy zdrowi.
Badania, które wymagają użycia specjalistycznego sprzętu służą do wykrywania chorób i dolegliwości, których nie da się zdiagnozować na podstawie prostych badań krwi lub wywiadu z pacjentem. Dlatego w przypadku pojawiających się dolegliwości i po konsultacji z lekarzem może okazać się konieczne wykonanie:
- gastroskopii, aby wyeliminować choroby układu pokarmowego,
- kolonoskopii w celu wykluczenia raka jelita grubego,
- a w przypadku kobiet również USG dopochwowe narządów rodnych.
Niektóre badania są tak specyficzne i indywidualne, że czasami wykonujemy je tylko raz w życiu. Wynika to z sytuacji zagrażających zdrowiu lub życiu, lub są to badania w szczególności przeznaczone dla osób starszych, jak na przykład badanie gęstości kości.
Innymi tego typu badaniami są na przykład badania na obecność wirusa HIV i chorób wenerycznych – w zależności od trybu życia powinno się je wykonywać w miarę regularnie, by uniknąć konsekwencji tych chorób.
Dokładne zalecenia można zawsze otrzymać od swojego lekarza podstawowej opieki zdrowotnej. Warto go odwiedzić wraz z początkiem roku i sprawdzić swój stan zdrowia.