Alkohol i papierosy to mieszanka wybuchowa

Krzysztof Szyfter

15 kwietnia na całym świecie obchodzimy Dzień Trzeźwości. Alkoholizm jest jedną z najbardziej powszechnych chorób na świecie oraz przyczyną patologii zarówno medycznych, jak i społecznych, przez które rocznie umiera ponad 3 miliony osób. Picie alkoholu jest również jedną z najczęstszych przyczyn zgonów na świecie, a to właśnie Europejczycy, w tym Polacy, piją go najwięcej. Czy alkohol ma wpływ również na ludzkie DNA?

Zabić niebezpośrednio

Jak wynika z raportu WHO, alkohol jest przyczyną ponad 5,3 proc. wszystkich zgonów na świecie, a aż 75 proc. ofiar alkoholu na to mężczyźni. Jak przyznaje prof. Krzysztof Szyfter z Zakładu Genetyki Nowotworów w Instytucie Genetyki Człowieka PAN w Poznaniu, te statystyki znajdują odzwierciedlenie również w genetyce nowotworów, mimo, że alkohol bezpośredniego wpływu na ludzkie DNA nie ma.

  • Jeśli mówimy o czystym etanolu, nie ma on bezpośredniego wpływu na nasze DNA, które zakorzenione jest głęboko w jądrze każdej komórki ciała i chronione dodatkowo różnymi białkami, które pełnią rolę zabezpieczających barier. Natomiast w alkoholu bardzo dobrze rozpuszczają się różne związki, które DNA uszkadzać już mogą. W naszym zakładzie pracujemy m.in. z nowotworami krtani, które najczęściej rozwijają się właśnie wśród osób pijących i palaczy. W jamie ustnej dym tytoniowy spotyka opary alkoholu i łącząc się z nim, penetruje organizm, uszkadzając DNA. - stwierdza profesor.

Nowotwór “prawdziwego mężczyzny”

Alkohol jest przyczyną wielu chorób przewlekłych i cywilizacyjnych jak choroby układu krążenia i, jak zauważa prof. Szyfter, skłonności do nich w następnych pokoleniach dziedziczne już są. Ponadto używki, zwłaszcza łączone ze sobą, to prawdziwy “koktajl Mołotowa” dla ludzkiego organizmu.

  • Warto podać właśnie przykład raka krtani, który czasem nazywany jest stereotypowo “nowotworem prawdziwego mężczyzny, ponieważ pojawia się w konsekwencji nadmiernego spożywania alkoholu i palenia, co zawsze było głównie domeną mężczyzn (choć niestety nie tylko). Ten rodzaj nowotworu zwiastuje często charakterystyczna chrypka, stąd osoby, które ją u siebie obserwują, z pewnością powinny jak najszybciej udać się do laryngologa aby potwierdzić lub wykluczyć zagrożenie onkologiczne. - tłumaczy profesor.

Rak krtani to w Polsce choroba wciąż zbyt rzadko wyleczalna, jak przyznaje prod. Szyfter, tylko 60 proc. chorych przeżywa, podczas gdy 40 proc. umiera przedwcześnie.

  • Śmiertelność w tej chorobie wciąż jest wysoka mimo coraz nowocześniejszych terapii celowanych, oprócz standardowej triady obemującej chirurgię, chemio- i radioterapię. Dlatego wciąż najważniejsza jest szybka i skuteczna diagnostyka, podjęcie odpowiedniego leczenia i oczywiście, prowadzenie jak najzdrowszego trybu życia, o czym warto, właśnie w Dzień Trzeźwości po raz kolejny przypomnieć. - dodaje profesor.