Każdego roku kilku turystów umiera lub zostaje poważnie rannych podczas pływania w wyniku kontaktu z trującymi meduzami. ERV w trosce o Klientów przedstawia poradnik dotyczący tych niebezpiecznych stworzeń. Poradnik posiada informacje i porady opisujące jak zachowywać się w przypadku pojawienia się meduz w miejscu wypoczynku oraz co robić w razie poparzenia.

„Zgłaszane przypadki obrażeń będących konsekwencją kontaktu z meduzami są jedynie ułamkiem wszystkich tego typu zdarzeń. – mówi Beata Kalitowska, dyrektor zarządzająca ERV w Polsce. – „Nasi Klienci coraz częściej jednak pytają o kwestie związane z zagrożeniami podczas wyjazdów, dlatego zdecydowaliśmy się przygotować informator na ten temat.

Poparzenia i uszkodzenia skóry powstałe w wyniku kontaktu z meduzą mogą nieść ze sobą poważne konsekwencje ogólnozdrowotne. Mogą prowadzić nawet do śmierci, jeśli jad zaburzy funkcjonowanie ważnych czynności życiowych organizmu (oddychanie, tętno czy ciśnienie krwi). Jeśli poparzenia są znaczne, konieczna staje się natychmiastowa pomoc lekarska z resuscytacją włącznie.

„Jeśli wyjeżdżamy do miejsc, które znane są z obecności meduz powinniśmy unikać kąpieli w trakcie ich zakwitu oraz obszarów, gdzie morze wyrzuca te stworzenia na brzeg. – dodaje Beata Kalitowska. W takich miejscach powinno się nosić odzież ochronną, a szczególnie obuwie."

Meduzy są charakterystyczne dla południowo-wschodniej Azji. Można je również spotkać w innych zakątkach świata np. na australijskim czy północno-amerykańskim wybrzeżu. Występują, także w Europie, najczęściej w obrębie Morza Śródziemnego, u wybrzeży Hiszpanii czy Malty, jak również na Sycylii, w Lazio i Toskanii. Stworzenia te pojawiają się też w zimniejszych akwenach takich jak Morze Bałtyckie czy Północne. Jednak tu nie stanowią one takiego zagrożenia dla skóry jak w przypadku cieplejszych mórz.

Pewne gatunki meduz są wyjątkowo niebezpieczne, tak, że nawet niewielki kontakt może powodować silny ból i podrażnienia, podczas gdy inne są zupełnie niegroźne dla ludzi. Właśnie ze względu na różne rodzaje tych stworzeń, niektóre rany wymagają jedynie aplikacji kremu na poparzenia lub ochronnego, inne nawet interwencji lekarskiej czy wręcz hospitalizacji. Warto zatem wiedzieć, które meduzy są dla nas groźne, a które mniej bądź wcale.

Gatunki meduz, które są szczególnie niebezpieczne:

• Żeglarz portugalski, znany również jako „bąbelnica bąbelcowa". Posiada wyróżniający purpurowy pęcherz na grzbiecie, który działa jak żagiel. Powszechnie występuje na wschodnim i zachodnim wybrzeżu USA, w okolicach Hawaii oraz w Zatoce Meksykańskiej.

• Meduzy z rodziny Pelagiidae, mogą być brązowe lub czerwone i najczęściej można je spotkać na wschodnim wybrzeżu USA. Zazwyczaj przemieszczają się w dużych ławicach i są często wyrzucane na plaże.

• Przedstawiciel kostkowców, nazywany również „osą morską", to jedno z najbardziej jadowitych stworzeń na świecie. Zamieszkuje on ciepłe morza. Szczególnie groźną jego odmianą jest malutka Irukandji, na którą można trafić na wschodnim wybrzeżu Australii.

• Bełtwa festonowa jest jedną z największych meduz jakie można spotkać na Ziemi. Osiąga ona wielkość do 2.4 metra średnicy. Meduza festonowa występuje w zimniejszych, północnych obszarach Pacyfiku i Oceanu Atlantyckiego.

Co robić w przypadku oparzenia przez meduzę:

• Nie należy dotykać poparzonych miejsc ani poruszać ramionami czy nogami bardziej niż jest to konieczne. Może to spowodować dalsze obrażenia, jeśli macki meduzy przyczepiły się do skóry.

• Konieczne jest natychmiastowe umycie wodą morską poparzonej powierzchni skóry, tak by pozbyć się resztek macek. Nie wolno robić tego z pomocą słodkiej wody, alkoholu, wybielacza czy amoniaku, gdyż może to tylko pogorszyć sytuację. Zalecane jest obmycie rany octem, tak by oczyścić skórę.

• Usuń tak dużo macek jak potrafisz używając przedmiotów takich jak karta kredytowa czy rękawice gumowe. Pozbądź się wszelkich pozostałości po meduzach za pomocą pianki do golenia czy mieszanki wody morskiej i proszku do pieczenia lub talku. Gdy ten ostatni wyschnie, zdrap pozostałości.

• Ból i swędzenie można złagodzić przykładając lód lub stosując kremy przeciwbólowe (jak np.: balsam Calmine). Skuteczne jest także zanurzanie zranionej części ciała w ciepłej wodzie (43-45 stopni Celsjusza) na 20 minut.

Jak unikać kontaktu z meduzami:

• Noś jednoczęściowy strój kąpielowy lub inne ochronne ubrania (typu pianki), gdy pływasz lub nurkujesz w miejscach, gdzie można spotkać te stworzenia. Dla ramion i nóg dobrym zabezpieczeniem mogą być kobiece rajstopy.

• Pytaj o informację lokalną ludność zanim wykąpiesz się w miejscach, gdzie meduzy są często spotykane.

• Nie pływaj w morzu kiedy wiadomo, że meduzy są w pobliżu lub zostały wyrzucone na brzeg.