Dokładnie 35,8 kg pieczywa w ciągu 12 miesięcy spożywa przeciętny Polak - wynika z danych Głównego Urzędu Statystycznego *1. Z okazji Światowego Dnia Chleba, który przypada 16 października, bierzemy chleb pod lupę i podpowiadamy, jaki rodzaj pieczywa wybrać, tak aby każda kromka dostarczała nam jak najwięcej wartościowych składników odżywczych – tak istotnych szczególnie teraz, dla budowania odporności.

Chleb jest ważnym elementem codziennej diety. To znakomite źródło węglowodanów złożonych, witamin, błonnika pokarmowego oraz składników mineralnych. Ale który rodzaj chleba jest najlepszy: żytni, pszenny, razowy? Wypiekany na drożdżach czy na zakwasie? Na szczęście nie ma jednego zwycięzcy. Tak naprawdę wszystko zależy od tego, jakich składników potrzebuje nasz organizm, a to zmienia się wraz z wiekiem, trybem życia, stanem zdrowia czy porą roku. Teraz, kiedy nadeszły już jesienne chłody, warto zadbać o to, aby w naszej diecie nie zabrakło pieczywa, które pozytywnie wpływa na system immunologiczny i poprawia nam nastrój.

Zanim kupisz, przeczytaj

Jednak, niezależnie od tego jaki rodzaj chleba wybieramy, ważne jest abyśmy zwrócili uwagę na to, co jest napisane na etykiecie. Czasami wystarczy tylko szybki rzut oka, aby ocenić jej długość: im krótsza tym lepsza. - Dobre pieczywo ma krótki skład: mąka, zakwas lub drożdże, sól. Jeśli dodatki, to takie, które możemy zobaczyć „gołym okiem” w wypieku, czyli na przykład pestki lub ziarna. Pamiętajmy, że jeśli na pieczywie nie ma etykiety ani nie znajduje się przy stoisku, to jako klienci mamy prawo upomnieć się o informacje dot. składu chleba, a sprzedawca lub producent musi nam tę wiedzę przekazać. – tłumaczy dyrektor sklepów piekarni Asprod Agnieszka Dominiak. - W naszych sklepach np. dodatkowo udostępniamy klientom ulotki zawierające składy i wartości odżywcze naszych najpopularniejszych chlebów, by każdy mógł w szybki i łatwy sposób wybrać pieczywo, które sprawdzi się w jego diecie.

Najbezpieczniejszym więc wyborem będzie kupienie chleba ze sprawdzonej piekarni. Wtedy możemy być pewni, że taki bochenek jest doskonałym źródłem dobrych, złożonych węglowodanów, które są powoli trawione i dostarczają nam energii na dłużej. Np. pieczywo razowe charakteryzuje się niższym indeksem glikemicznym, stąd nie podnosi gwałtownie poziomu glukozy we krwi i dzięki temu jesteśmy dłużej syci. Każdy prawdziwy chleb z ziarnami pomaga uzupełnić naszą dietę w witaminy z grupy B, które wpływają korzystnie na układ nerwowy i poprawiają nastrój, co jest szczególnie ważne jesienią.

Zakwas czy drożdże

W ostatnim czasie znacznie wzrosła wśród Polaków świadomość na temat zakwasu i jego roli przy przygotowaniu pieczywa. Nie ulega wątpliwości, że chleb na zakwasie odznacza się potwierdzonymi właściwościami prozdrowotnymi. Wypieczone tą metodą pieczywo wspiera nasz system odpornościowy, dzięki korzystnemu wpływowi zakwasu na rozwój bakterii probiotycznych. Charakteryzuje się również wysoką zawartością cennego kwasu foliowego - zawiera średnio o 1/5 więcej tego składnika niż inne rodzaje chleba. Dodatkowo, eliminuje z organizmu związki kancerogenne, m.in. azotany i pleśnie.

Z kolei pieczywo, wypiekane na drożdżach, charakteryzuje się łagodniejszym smakiem, przez to chętniej jest wybierane przez dzieci. Jest również łagodniejsze dla żołądka i może być bezpiecznie spożywane przez osoby na diecie lekkostrawnej czy też osoby starsze. Warto podkreślić, że drożdże również są źródłem wielu cennych mikroelementów takich jak żelazo, cynk, wapń czy potas. Zawierają biotynę, zwaną popularnie witaminą B7, która wpływa korzystnie na stan włosów i skóry.

Chleb na diecie

Wiele osób przechodząc na dietę, niesłusznie eliminuje z niej pieczywo, jako jeden z najbardziej kalorycznych składników. Jednak w ten sposób ogranicza spożycie potrzebnych, złożonych węglowodanów oraz błonnika. - Najczęściej nie sam chleb tuczy, ale dodatki, które z nim spożywamy. – tłumaczy Katarzyna Piotrowska, dietetyk - Dwie kanapki z pieczywa razowego z masłem, pomidorem i jajkiem to jedynie 240kcal, dużo więcej może mieć słodzona kawa ze śmietanką, ale także te same kanapki z dodatkiem łyżki majonezu: już ok. 400kcal.

Aby skomponować pełnowartościową kanapkę, która przysłuży się naszej sylwetce, najkorzystniej jest dodać do niej białko, czyli na przykład plaster wędzonej ryby, dobrej jakości wędlinę bądź ugotowane jajko. Wskazane jest także nieco tłuszczu, zatem masło lub awokado doskonale spełnią się w tej roli oraz dowolne warzywa, które dodatkowo zapewnią porcję witamin.

Kluczem do odpowiedniego doboru chleba w codziennej diecie jest na pewno różnorodność. Jeśli na co dzień jemy razowy, może tym razem na niedzielne śniadanie warto zaserwować rodzinie pieczywo pszenno-żytnie? Lub zachęcić dzieci, z okazji Światowego Dnia Chleba, do zjedzenia kanapki na bazie chleba żytniego.

Na co jeszcze zwracać uwagę wybierając chleb? - Kupujmy lokalne pieczywo: mamy wtedy gwarancję świeżości i smaku, a także w ten sposób wspieramy rozwój przedsiębiorczości w regionie – namawia Agnieszka Dominiak. Dodatkowo, dzięki krótszemu łańcuchowi dostaw, transport lokalnych wyrobów jest również bardziej przyjazny dla środowiska.

 

*1 Dane za 2019 r.