Co powoduje uszkodzenia słuchu u osób starszych?

Sluch u seniora

Problemy ze słuchem – choroba cywilizacyjna.  Największą grupą, która mierzy się z problemami ze słuchem są seniorzy. Paradoksalnie, wielu z nich nie zdaje sobie sprawy z pogarszającego się wraz z wiekiem słyszenia. Według Światowej Organizacji Zdrowia niedo­słuch dotyka nawet 3/4 osób po 70. roku życia, a ok. 10% seniorów w wieku 65-75 lat może doświadczać tak zwanej głuchoty starczej.

W Polsce sytuacja nie wygląda lepiej – z badań, które przeprowadził Instytut IQS na zlecenie firmy Amplifon – światowego lidera nowo­czesnych rozwiązań ułatwiających słyszenie – wynika, że problemy ze słuchem może mieć nawet ponad 2,6 miliona niezdiagnozowanych do tej pory pod tym kątem osób w wieku 60+.

Ponieważ na koniec 2020 roku Główny Urząd Statystyczny informował, że mamy w kraju bli­sko 10 milionów osób powyżej 60. roku życia, trzeba mieć świadomość, że niedosłuchem może być dotknięty nawet co czwarty polski senior - mówi Ada Lewandowska, Dyplomo­wana Protetyk Słuchu w Amplifon. Najgorsze, że cykliczne badania słuchu u mieszkających w Polsce osób starszych wcale nie są regułą – 25% seniorów nigdy nie miało wykonanego badania słuchu, a aż 45% badanej populacji robiło je co najmniej trzy lata temu. Tymcza­sem, szczególnie u osób starszych, powinno wykonywać się je częściej, bo problemy ze słuchem najczęściej nie pojawiają się z dnia na dzień - mówi Lewandowska.

Co powoduje uszkodzenia słuchu u osób starszych?

Pomijając nagłe zdarzenia, jak na przykład uraz czy infekcję o wyjątkowo ciężkim prze­biegu, problemy ze słyszeniem są najczęściej wynikiem stopniowego uszkodzenia narządu słuchu i oddziaływania na niego wielu różnych czynników. Ich przyczyna może także tkwić w naszej genetyce bądź być wynikiem nara­żenia na hałas. Co ciekawe, nasz słuch może być uszkodzony zarówno przez dźwięki bar­dzo głośne, lecz trwające krótko (na przykład wystrzał lub wybuch), jak i przez długo obcią­żający słuch hałas, generowany na przykład, przez maszyny pracujące w zakładach prze­twórczych czy w rolnictwie.

Problemy ze słuchem u seniorów wynikają rów­nież z wieku – z tego powodu u części seniorów diagnozuje się wspomnianą już głuchotę star­czą. Jest ona konsekwencją wieloczynnikowe­go obciążenia narządu słuchu przez problemy krążeniowe, hałas, leki o działaniu ototoksycz­nym, zaburzenia o charakterze metabolicznym.

Niedosłuch i dyskomfort z nim związany

Wstyd, zakłopotanie, irytacja, złość bądź wycofywanie się z życia społecznego i ko­munikowania z najbliższymi są na porząd­ku dziennym u osób, które zmagają się z problemami ze słuchem. I o ile niewielki ubytek słuchu powoduje najczęściej zakło­potanie, a czasem prowadzi do irytujących bądź komicznych sytuacji wynikających z niezrozumienia pomiędzy stroną mówią­cą a słuchającym, o tyle niedosłuch głęb­szy staje się potężną barierą w komuni­kacji. Osoby mocno niedosłyszące często unikają kontaktów interpersonalnych – wi­zyt w urzędach, zakupów w sklepie, spotkań z przyjaciółmi, aż wreszcie również z rodzi­ną. Konsekwencje tego mogą być dla senio­ra dramatyczne – włącznie z jego izolacją i głęboką depresją, oraz z zagrożeniem bez­pieczeństwa, gdyż dźwięki mogą ostrzegać o grożącym człowiekowi niebezpieczeństwie.

Problem polega na tym, że osoba z upośledzeniem słuchu może nie być świadoma tego, że ma nie­dosłuch lub może nie dopuszczać do siebie myśli o tym. Jest jednak wiele sygnałów, które wskazują na problemy ze słuchem u osoby starszej. Jeśli dotychczas dobrze słyszący senior:

  • zaczyna mieć problemy z rozumie­niem przekazywanych mu informa­cji (szczególnie podczas dyskusji vw gronie wielu osób),
  • jest zmęczony pod koniec dnia wysiłkiem skupiania się na rozmo­wach,
  • zaczyna koncentrować się na ru­chu ust osoby mówiącej,
  • wzmacnia głośność w odbiorni­kach RTV lub w telefonie,
  • nie słyszy dzwonka do drzwi,
  • ma problemy z wychwytywaniem głosów dzieci i kobiet, powinien niezwłocznie poddać się badaniu słuchu.

Na szczęście, postęp medycyny i rozwój tech­nologii sprawiają, że niedosłuch u seniorów można obecnie korygować ze znakomitym skutkiem, poprawiając tym samym ich jakość życia i przywracając im samodzielność oraz bezpieczeństwo.

Jak na nowo usłyszeć świat?

Upływu czasu zatrzymać się nie da. Można jednak nawet u najbardziej sędziwego seniora z głębokim ubytkiem słuchu zastosować apa­raty słuchowe firmy Amplifon, a w określonych przypadkach – implanty słuchowe.

Specjaliści z zakresu audiologii Amplifon przekonują, że protezowanie słuchu nie tylko na bieżąco poprawia jakość życia osoby nie­dosłyszącej, ale również działa profilaktycznie, bo odzyskanie możliwości słyszenia oznacza dla seniora lepszą ochronę przed czyhającymi zagrożeniami i powrót do lepszego nastroju i komfortu odczuwanego każdego dnia. Odsu­wa się w ten sposób od osoby starszej widmo izolacji i depresji.

Amplifon oferuje seniorom aparaty słuchowe wewnątrzuszne bądź zauszne. Dzięki nowo­czesnym technologiom oba te typy są nie­wielkie, bardzo funkcjonalne i wyposażone w szereg udogodnień, dzięki którym nie tylko komunikacja werbalna z osobami z otoczenia znacznie się ułatwi, ale także bezproblemowe stanie się słuchania radia, oglądanie telewizji czy prowadzenie rozmowy telefonicznej. Na aparaty przysługują także dofinansowania z NFZ, PFRON czy Centrów Pomocy Rodzinie. Ponadto część kwoty za zakup aparatów moż­na odliczyć we własnym rocznym rozliczeniu podatkowym.

Nie musisz krzyczeć!

- Jedynym kluczem i pierwszym niezbędnym krokiem do poprawy jakości życia osób z za­burzeniami słuchu jest skuteczna diagno­styka – podkreśla Ada Lewandowska, Dyplo­mowana Protetyk Słuchu w Amplifon, będąca koordynatorka organizowanej przez tę firmę ogólnopolskiej kampanii „Nie musisz krzy­czeć!” https://niemusiszkrzyczec.pl/. Celem tej akcji jest zwrócenie uwagi na problem społeczny związany z ubytkami słuchu wśród Polaków. W jej ramach każdy senior może skorzystać z bezpłatnych badań słuchu, któ­re są wykonywane przez specjalistów na no­woczesnym sprzęcie w profesjonalnym gabi­necie, a także z konsultacji z doświadczonym protetykiem słuchu. Amplifon daje również możliwość testowania aparatów słuchowych w warunkach domowych, dzięki czemu moż­na – dosłownie – na własne uszy przekonać się, jak bardzo zmienia się komfort życia, gdy się z nich korzysta!