Osiedla i mieszkania dla seniorów. Przykład włoski i polski.

dr Joanna Plak

Starzenie się społeczeństw jest faktem. Seniorów przybywa, a wśród nich rośnie odsetek osób niesamodzielnych, zdanych głównie na siebie, mieszkających samotnie (m.in. na skutek decyzji migracyjnych dzieci oraz śmierci współmałżonka). W wielu przypadkach mieszkania, w których żyją seniorzy są niedostosowanych do ich potrzeb, wynikających z pogarszającej się wraz z wiekiem kondycji fizycznej i/lub psychicznej.

Taki stan rzeczy determinuje rozwój kolejnego sektora srebrnej gospodarki- „deweloperki senioralnej”. W oparciu o dostępną literaturę można wyodrębnić cztery rodzaje osiedli adresowanych do seniorów.

1. I. Dla seniorów niesamodzielnych, w tym: z ograniczeniami ruchowymi.

W takich osiedlach dominują małe mieszkania wyposażone w udogodnienia dla osób z niesprawnościami fizycznymi, w tym poruszających się na wózkach inwalidzkich. Z racji problemów mieszkańców tych osiedli ze sprawnym przemieszczaniem się, wszystkie niezbędne usługi są świadczone „na miejscu”. Seniorzy mają ułatwiony dostęp do: przychodni, aptek, gabinetów fizjoterapii, kościoła. W takich osiedlach znajduje się dużo ławek, ułatwiających wypoczynek.

1. II. Dla seniorów znajdujących się w dobrej kondycji zdrowotnej, aktywnych (osiedla rekreacyjno-sportowe).

W takich osiedlach, bardziej niż w innych, rozwinięta jest infrastruktura sportowa. Seniorzy mają do dyspozycji baseny, korty tenisowe, boiska, specjalne urządzanie zwane „siłownią pod chmurką”. Siłownie i kluby fitness funkcjonujące w takich osiedlach, mają mocno rozwiniętą ofertę zajęć dla seniorów. Ten rodzaj osiedla nie różni się zbytnio od „typowego osiedla” w środowiskach miejskich i może być w równym stopniu atrakcyjny dla aktywnych seniorów, jak i dla młodych osób.

III. Dla seniorów ceniących kontakt z naturą (osiedla ekologiczno-krajobrazowe)

Takie osiedla są zlokalizowane na ternach zielonych, umożliwiających obcowanie z naturą. Wiele z nich jest sytuowanych na terenach uzdrowiskowych, z odpowiednim mikroklimatem. Seniorzy zamieszkujący takie osiedla są nastawieni proekologicznie,. Dużą wagę przywiązują do dbałości o środowisko. W tym celu: segregują śmieci, oszczędnie korzystają z wody oraz energii, podróżują komunikacją miejską.

1. IV. Dla seniorów zainteresowanych kształceniem ustawicznym (osiedla typu akademickiego)

Osiedla typu akademickiego są zlokalizowane w bliskiej odległości od dużych kampusów akademickich, występują zatem tylko w dużych miastach. Mieszkańcy tego rodzaju osiedli poszerzają swoją wiedzę poprzez aktywne korzystnie z biblioteki oraz z dostępnych multimediów. Seniorzy uczestniczą w zajęciach Uniwersytetów Trzeciego Wieku; dzielą się także ze studentami wiedzą i doświadczeniem przekazywanym w trakcie wspólnych warsztatów, pełniąc rolę mentorów. Takie osiedla występują głownie w Stanach Zjednoczonych.

Włochy

 

Burmistrz miejscowości Fluminimaggiore (Sardynia), walcząc z wyludnieniem tej miejscowości, postanowił wybudować na niej ekskluzywne osiedle Happy Vilage, przeznaczone dla osób w wieku 65+. Mieszkańcy będą mogli przeprowadzić się do wykończonych domów o wysokim standardzie. Będą mieli zapewnioną całodobową opiekę medyczną oraz personel troszczący się o ich dobre samopoczucie (m.in. świadczący wysokiej jakości usługi kulinarne oraz zajmujący się animowaniem czasu wolnego). Osiedle będzie miało charakter ekologiczno – krajobrazowy, ponieważ jest położone w bliskiej odległości od morza i otoczone lasami. Będzie również spełniało cechy osiedla rekreacyjno-sportowego ze względu na bogatą ofertę kierowaną do aktywnych osób.

Polska

W Polsce przykładem osiedla stworzonego dla seniorów jest 18 domów jednorodzinnych dla seniorów wybudowanych w podwarszawskim Majdanie przez spółkę Senior Apartments. Oferta jest skierowana przede wszystkim do seniorów „wymagających stałej lub okresowej pomocy osób trzecich, które dalej chcą cieszyć się swobodą i niezależnością”. Klientami są m.in. osoby cierpiące na choroby przewlekłe, mające problemy z pamięcią, z poruszaniem się, z samoobsługą, wymagające wsparcia w kontrolowaniu stanu zdrowia. Z myślą o specyficznych potrzebach takich osób, osiedle zostało wyposażone w szereg udogodnień i technologii wspierających ich w wykonywaniu codziennych czynności. Mieszkańcy mogą liczyć na całodobową opiekę (opiekunki medyczne), wyżywienie, programy rehabilitacyjne. Od poniedziałku do piątku mogą także korzystać z usług świadczonych przez pielęgniarkę w ramach dyżurów.

Zarówno w przypadku Włoch, jak i Polski oferta osiedli senioralnych jest skierowana do osób dysponujących odpowiednimi środkami finansowymi. Alternatywą dla mniej zamożnych członków społeczeństwa może być budowanie mniejszych lokali na wynajem lub dostosowywanie budynków, w których mieszkają niesprawni seniorzy, do ich potrzeb (np. wyposażenie ich w podjazdy dla wózków, windy).