Stowarzyszenia w służbie seniorom. Przykłady dobrych praktyk z Włoch.
dr Joanna Plak-Warecka
AUSER (Associazione per l’Invecchiamento Attivo) jest włoskim stowarzyszeniem działającym w obszarze promowania aktywnego starzenia się. Realizuje ono działania na rzecz: poprawy jakości życia seniorów, walki z dyskryminacją, wsparcia osób słabszych, promowania solidarności i uczestnictwa seniorów w życiu społecznym, promowania i korzystania z doświadczenia, umiejętności, kreatywności seniorów, promowania solidarności i współpracy międzypokoleniowej. Działania są realizowane na poziomie całego kraju lub w poszczególnych prowincjach, przez oddziały regionalne stowarzyszenia.
Przykładem działania ogólnokrajowego jest inicjatywa Il Filo d’Argento, której założeniem jest umożliwienie seniorom jak najdłuższego przebywania w środowisku domowym i wspieranie ich w codziennych czynnościach. Do dyspozycji seniorów został oddany bezpłatny numer infolinii: 800-995988, czynny od godz. 8.00 do 20.00, który umożliwia im skontaktowanie się z lokalnymi strukturami AUSER w celu uzyskania wsparcia w takich obszarach, jak: przejazd samochodem (np. do lekarza), dostarczenie posiłków/leków do domu, wykonanie drobnych prac w domu, zapewnienie towarzystwa, umożliwienie wzięcia udziału w zajęciach organizowanych przez placówki dziennego pobytu.
Przykładem działania regionalnego jest inicjatywa o nazwie „Liberi da un Gioco” realizowana przez oddział AUSER w Bolognii. Jest to akcja skierowana do osób 65+ informująca o zagrożeniach związanych z hazardem. Jak się okazuje ta grupa wiekowa stanowi bardzo atrakcyjny cel na rynku „płatnych gier”. W ramach akcji została uruchomiona infolinia 34 59951770, czynna we wtorki i w czwartki w godzinach od 15.00 do 17.00. Przewidziano również cykl dziewięciu spotkań informacyjnych, realizowanych w trybie online za pomocą platformy ZOOM.
AUSER realizuje również inne działania mające na celu aktywizację seniorów, takie jak: zajęcia taneczne, zajęcia muzyczne, warsztaty teatralne, gimnastykę. Promuje także informacje na temat zdrowego żywienia i zdrowego stylu życia. Włoscy seniorzy mogą pobrać ze strony internetowej stowarzyszenia broszury tematyczne zawierające informacje na temat zbilansowanej diety i kształtowania zdrowych nawyków (Pensa a Cosa Mangi- myśl o tym co jesz). Kolejną inicjatywą stowarzyszenia jest wydawanie dwumiesięcznika o nazwie AuserInforma, który można pobrać ze strony internetowej AUSER. Znajdują się w nim informacje na tematy aktualnie interesujące seniorów, w tym na temat dobrych praktyk aktywizacyjnych z poszczególnych prowincji Włoch.
AUSER współpracuje również z innymi podmiotami działającymi w (wąskich) specjalizacjach związanych ze świadczeniem usług na rzecz seniorów. Jedną z takich organizacji jest stowarzyszenie L’Associazione AeA, Abitare e Anziane, które świadczy usługi na rzecz poprawy warunków mieszkaniowych seniorów i dostosowania przestrzeni mieszkalnych do potrzeb starzejącego się społeczeństwa w taki sposób, aby jak najdłużej mogli pozostać w swoich środowiskach domowych. Katalog usług obejmuje w szczególności: formułowanie wytycznych w zakresie polepszenia warunków życia seniorów poprzez wskazanie jak można bezpiecznie dostosować otoczenie i miejsce zamieszkania seniora do jego zmieniających się potrzeb związanych z ograniczeniem sprawności; promowanie i wspieranie rozwoju sieci sąsiedzkich oraz profesjonalnych usług, mających na celu wsparcie seniorów w środowiskach domowych; promowanie innowacyjnych rozwiązań mieszkaniowych, uwzględniających styl życia osoby starszej, zapewnienie wsparcia oraz rozwiązań technologicznych adekwatnych do potrzeb seniora, wyposażenie w urządzenia ułatwiające komunikowanie się ze środowiskiem zewnętrznym, w szczególności w przypadku osób mieszkających samotnie. Przykładami rozwiązań mających na celu poprawę bezpieczeństwa i komfortu życia seniorów są: czujniki blokujące ulatnianie się gazu, przycisk SOS w telefonie uruchamiający alarm i łączący się z odpowiednimi służbami w sytuacji zagrożenia, bramy i drzwi otwierane komunikatem głosowym, usługi z zakresu telemedycyny. Stowarzyszenie aktywnie promuje ideę dostosowania mieszkań do indywidualnych potrzeb starszych użytkowników. W tym celu wydało poradnik – Una Casa su Misura, będący kopalnią wiedzy na temat możliwości wprowadzenia rozwiązań w tym obszarze, m.in. w jaki sposób pozbyć się barier architektonicznych lub w jakie urządzenia wyposażyć mieszkanie, by wspomagały seniora w codziennym funkcjonowaniu. Poradnik można pobrać ze strony internetowej AeA. Stowarzyszenie wydaje także czasopismo AeA Informa (do pobrania na stronie internetowej), w którym upowszechnia informacje na temat budownictwa dostosowanego do potrzeb starzejącego się społeczeństwa, ze szczególnym uwzględnieniem nowych rozwiązań technologicznych wspierających seniorów w jak najdłuższym, samodzielnym, funkcjonowaniu w środowisku domowym; znajdują się w nim również przykłady praktyk z zakresu budownictwa „szytego na miarę potrzeb” dojrzałych użytkowników.