Senior w kryzysie- jak sobie pomóc? *2

Cz II

dr Joanna Plak-Warecka

Współczesna rzeczywistość budzi niepokój wśród wielu seniorów. Nadmiar informacji, bodźców, zagrożenia m.in. w postaci konfliktów zbrojnych, a także dotkliwa samotność, bardzo negatywnie wpływają na ich samopoczucie, powodując pogorszenie nastroju, stany depresyjne, a w skrajnych sytuacjach myśli (i działania) samobójcze. Należy podkreślić, że w przypadku seniorów próby samobójcze są z reguły udane. Dlatego tak ważne jest zapobieganie takim sytuacjom, w szczególności poprzez uświadomienie osobom starszym jak mogą same sobie pomóc, gdy doświadczą sytuacji kryzysowych i myśli samobójczych.

W niniejszym artykule omówię jedno z takich narzędzi – kwestionariusz o wymownej nazwie STOPP. Poszczególne litery symbolizują konkretne działania i tak:

S oznacza zatrzymaj się - dosłownie i w przenośni. Zrób krok wstecz w swoim umyśle, wróć do chwil w których nie znajdowałeś się w obecnej, trudnej sytuacji.

T – teraz weź oddech. Oddychaj powoli, robiąc głębokie wdechy i długie, uspokajające wydechy. To wyciszy ciało i umysł.

O – obserwuj. Odpowiedz sobie na przykładowe pytania: co się dzieje, na co reagujesz, co myślisz i czujesz, co mówi Twój umysł, jakie doznania fizyczne zauważasz w swoim ciele, na czym się skupiasz, czy to są fakty czy oceny, jakiej metafory możesz użyć by opisać sytuację w jakiej się znajdujesz. Takie działanie pomoże w obiektywnej ocenie sytuacji.

P- perspektywa. Zdystansuj się i spojrzyj na sytuację, w której się znajdujesz, z szerszej perspektywy, być może jako zewnętrzny obserwator. Odpowiedz sobie na pytania: czy jest inny sposób spojrzenia na daną sytuację, jakiej rady udzieliłbyś bliskiej osobie jeśli doświadczałaby tego co Ty teraz, jakie znaczenie nadajesz tej sytuacji że wzbudza w Tobie aż tak silne reakcje, czy za 6 miesięcy to czego doświadczasz będzie równie istotne jak teraz; czy reagujesz adekwatnie do sytuacji, a może zbytnio dajesz się ponieść emocjom.

P- praktykuj to co działa. Rób to co jest sprawdzone, co Ci pomagało wcześniej, w zgodzie z własnymi przekonaniami i wartościami które wyznajesz; pomyśl co jest dla Ciebie najlepsze w danej sytuacji i jakie mogą być konsekwencje działań, które podejmujesz. To sprawi, że decyzje które podejmiesz będą racjonalne, a nie pochopne.

Wypełnienie kwestionariusza STOPP pozwoli uspokoić emocje, wyciszyć umysł i zwiększa szanse na to, że senior nie sięgnie po ostateczne metody na rozwiązanie swoich problemów.

 

*2  Źródło: https://emocje.pro/formularz-samobojstwo-plan-bezpieczenstwa-i-kryzys-stopp-oraz-widok-z-helikoptera/ dostęp 11.10.2023