Roboty dla seniorów – PARO, ELLIQ, JD
dr Joanna Plak-Warecka
Współczesne czasy nie są łatwe dla seniorów. Wielu z nich zmaga się z dotkliwą samotnością, inni wymagają specjalistycznej opieki, a z powodu braków kadrowych, nie ma kto jej świadczyć. Remedium na te problemy mogą okazać się roboty opiekuńcze i terapeutyczne.
Na razie dostępność do nich jest ograniczona, głównie z powodu zbyt wysokiej ceny, ale przecież podobnie było kiedyś z telefonami komórkowymi. A teraz praktycznie każdy je posiada. W niniejszym artykule zostaną omówione możliwości zastosowania robotów w opiece i terapii seniorów wraz z przykładami. Warto podkreślić, że roboty mogą być wykorzystywane zarówno w terapii indywidualnej, jak i na oddziałach szpitalnych.
ELLIQ *1 to robot domowy, który przeszedł fazę testową w domach seniorów mieszkających w rejonie zatoki San Francisco. Urządzenie zostało zaprojektowane w celu ułatwienia codziennego funkcjonowania seniorom, jak również zapewnienia podopiecznym prawidłowych relacji z bliskimi, aby uchronić ich przed samotnością i izolacją. Dzięki umiejętności reagowania na głos, dotyk, mowę ciała oraz szybkości uczenia się zachowania seniora, ELLIQ potrafi wejść w interakcję ze starszą osobą i stać się robotem osobistym. Może on także organizować czas wolny seniora, zarządzać jego aktywnością, m.in. poprzez organizacją ćwiczeń i spacerów. Potrafi także grać w gry planszowe i cechuje go poczucie humoru.
PARO *2 to robot terapeutyczny, który ma wygląd młodej, puchatej foki. Został wyposażony w szereg czujników – światła, dotyku, dźwięku, temperatury, które w połączeniu ze sztuczną inteligencją potrafią odbierać bodźce z otoczenia i dostosowywać do nich zachowanie (reakcje) robota. Kontakt ze sztuczną foką poprawia nastrój, redukuje stres, obniża poziom lęku i niepokoju. PARO jest idealnym kompanem dla samotnego seniora, który z powodów zdrowotnych lub mieszkaniowych nie może pozwolić sobie na zakup prawdziwego zwierzęcia. Foka od kilku lat jest dostępna także w Polsce – w Sopockim Domu Seniora.
W Sopockim Domu Seniora od niedawna zamieszkał także robot humanoidalny - JD *3. Jest on wyposażony w sztuczną inteligencję. Posiada kamery, umożliwiające śledzenie obiektów na zewnątrz, ruchomą główkę, nogi i chwytaki. Potrafi również mówić w języku polskim. Umie także rozpoznawać do dziesięciu twarzy i zaprojektować indywidualne, dostosowane do potrzeb podopiecznych zajęcia aktywizacyjne, np. śpiew, taniec lub gimnastykę, do których wykonywania jednocześnie motywuje. Potrafi także robić pompki i stawać na głowie. Tym samym pełni funkcję rekreacyjną i edukacyjną.
Reasumując, wraz z rozwojem technologii, roboty bez wątpienia staną się realną i atrakcyjną alternatywą wobec usług opiekuńczych świadczonych przez człowieka.
*1 Źródło: https://www.sztucznainteligencja.org.pl/elliq-domowy-robot-dla-seniorow/ odczyt 12.04.2024
*2 Źródło: https://www.wum.edu.pl/node/17153/ odczyt 12.04.2024
*3 Źródło: https://radiogdansk.pl/wiadomosci/region/trojmiasto/2024/01/23/nietypowy-pracownik-domu-pomocy-spolecznej-w-sopocie-robot-jd-bedzie-pomagac-seniorom/ odczyt 12.04.2024