„Nieprzyzwoity wydawca” to film o człowieku z misją. Barney Rosset przez 30 lat kierował Grove Press, najważniejszą oficyną wydawniczą w powojennej Ameryce. Dziś ten starszy pan uważany jest za niezrównanego promotora anglosaskiej literatury, zaś kilka dekad temu był wrogiem publicznym i dystrybutorem nieprzyzwoitych książek.

 

Dzięki jego staraniom czytelnik w USA mógł przeczytać „Nagi lunch”, „Skowyt”, „Zwrotnik Raka” czy „Kochanka Lady Chatterley”. Publikacja tego ostatniego zaprowadziła zresztą Rosseta - po raz pierwszy, lecz nie ostatni - przed oblicze sądu, gdzie stoczył zwycięską batalię w obronie nieprzyzwoitej książki i wolności sztuki.

Jego kariera rozpoczęła się w 1951 roku od przejęcia oficyny Grove Press. W czasach, gdy nawet odrobina erotyki groziła zakazem publikacji z tytułu rozpowszechniania obscenicznych treści, Rosset postawił na repertuar tyleż ambitny, co i śmiały obyczajowo. Wprowadził na rynek amerykański dzieła Jeana Geneta, wydawał pisma Malcolma X, pamiętniki Che Guevary i poezję bitników. Nie bez kozery z czasem dostrzeżono w Grove Press czołowego wydawcę literatury anglojęzycznej. Gdy w 1969 roku Samuel Beckett odbierał literacką nagrodę Nobla, Grove Press miało swój udział w sukcesie Irlandczyka. To właśnie oficyna Rosseta postanowiła 15 lat wcześniej opublikować „Czekając na Godota”, pozwalając zaistnieć szerzej dziełu mało znanego wówczas pisarza.

Dla Rosseta niezwykle ważne były także zmagania o szerzenie swobody wypowiedzi. Bezkompromisowa postawa sprawiła, że stał się wrogiem zarówno dla agentów FBI, stróżów moralności, jak i dla aktywistek feministycznych. Biorący udział w wielu procesach sądowych Rosset, nigdy nie dał się złamać. Pokonał go dopiero wolny rynek i zmiana właścicieli Grove Press w 1985 roku. Wówczas został zwolniony ze stanowiska, które piastował przez ponad 30 lat.

W filmie „Nieprzyzwoity wydawca”, wyreżyserowanym przez wieloletnich znajomych Rosseta, Neila Ortenberga i Daniela O’Connora, wykorzystano szereg wywiadów z głównym bohaterem, jego współpracownikami oraz zaprzyjaźnionymi z nim postaciami świata literatury i filmu. Twórcy dokumentu wsparli się także piosenkami Boba Dylana oraz fragmentami programów telewizyjnych popularnych w czasach rozkwitu Grove Press. Dzięki temu ich film stanowi także kronikę epoki rewolucji kulturalnej i społecznej w USA.

Film „Nieprzyzwoity wydawca” był pokazywany na Festiwalu Filmowym PLANETE DOC REVIEW 2008. Kanał dokumentalny PLANETE wyemituje go już w sobotę, 17 lipca o 22:10.

NIEPRZYZWOITY WYDAWCA

(„Obscene”)

film dokumentalny

USA, 2007, 97 min.

reżyseria: Neil Ortenberg, Daniel O'Connor

najbliższe emisje

17.07, so, godz. 22.10

24.07, so, godz. 23.50