Świąteczny poradnik na trudniejsze czasy. W tym roku święta wielkanocne będą inne niż w latach poprzednich. Pandemia koronawirusa wpływa na życie każdego z nas, powodując, że na co dzień wykonujemy pracę zdalnie, spotykamy się z bliskimi w sieci, robimy zakupy przez Internet. Co jednak z seniorami, którzy z nowymi technologiami nie są zaprzyjaźnieni tak bardzo jak młodsze pokolenia? Jak będą wyglądały ich święta i jak je zorganizować w sposób bezpieczny? Podpowiadamy.
Z najnowszego badania Urzędu Komunikacji Elektronicznej (UKE) wynika, że 70 proc. Polaków korzysta z Internetu.*1 Aż 91,2 proc. użytkowników ma dostęp do sieci w telefonie. Z seniorami jest nieco inaczej. To samo badanie wskazuje, że wśród osób starszych jest tylko 30 proc. użytkowników Internetu. Ankietowani z tej grupy wiekowej podkreślają, że nie korzystają z sieci, bo nie mają dostępu do sprzętu, odpowiednich umiejętności oraz boją się paść ofiarą oszustwa. Tylko 26 proc. deklaruje, że korzysta w ogóle z komputera. Na szczęście blisko 82 proc. używa telefonu komórkowego.
– Liczba seniorów korzystających aktywnie z Internetu wciąż nie dorównuje liczbie użytkowników z innych przedziałów wiekowych, ale trzeba podkreślić, że na przestrzeni lat sukcesywnie rośnie. Seniorzy, z którymi rozmawiamy na co dzień stają się coraz bardziej odważni w surfowaniu po sieci. Zazwyczaj traktują ją jako narzędzie do budowania kontaktów, przesyłania zdjęć, czytania ciekawych artykułów. Rzadziej wykorzystują Internet do robienia zakupów online lub korzystania z bankowości internetowej. Być może obecna sytuacja zachęci ich do zmian, choć wsparcie osób poruszających się swobodnie w sieci będzie nieocenione dla tych, które stawiają w niej pierwsze kroki – mówi Robert Majkowski, Prezes Funduszu Hipotecznego DOM.
W dobie koronawirusa życie przenosi się do sieci i mowa nie tylko o zakupach, załatwianiu codziennych sprawunków, czy regulowaniu opłat, ale również o wirtualnych mszach świętych, poradach psychologicznych, konsultacjach z lekarzami. Cześć osób od dawna korzystała z dobrodziejstw „bycia online”, ale seniorzy ostrożnie podchodzili do tzw. e-życia. Teraz, zapewne po raz pierwszy, będą musieli zastanowić się nad e-wielkanocą.
Zakupy przez Internet lub w wyznaczonych godzinach
Z początkiem kwietnia Rząd wprowadził nowe przepisy mające na celu jeszcze skuteczniejszą walkę z koronawirusem. Zgodnie z postanowieniami ograniczono jeszcze bardziej zgromadzenia publiczne i nałożono kolejne zasady dla osób przebywających w przestrzeni miejskiej. W trosce o seniorów wszystkie apteki, sklepy spożywcze i drogerie w godzinach między 10:00 a 12:00 będą dostępne wyłącznie dla osób powyżej 65 roku życia. Zakupy przedświąteczne warto zatem robić w tych godzinach, trzeba pamiętać o założeniu rękawiczek i zachowaniu bezpiecznego odstępu od innych kupujących. W sklepach może przebywać ograniczona liczba osób, dlatego dobrze robić je sprawnie, by umożliwić kolejnym klientom wejście do pomieszczenia. Lepiej zawczasu przygotować sobie listę i sklasyfikować produkty przydzielając je do stref w sklepie. Dzięki temu, gdy dotrzemy do mrożonek, nie będzie trzeba „krążyć” i znów wracać na pieczywo itd.
Te osoby, które nie chcą wychodzić z domu mogą poprosić o pomoc bliskich, albo sąsiadów. Wielu mieszkańców zostawia na klatce schodowej kartki ze swoim numerem telefonu lub numerem mieszkania i propozycją zrobienia zakupów dla osób starszych. Listę sprawunków (a później same zakupy) można zostawić na wycieraczce. W codziennych czynnościach wspierają też seniorów przeróżne fundacje i organizacje. – Fundusz Hipoteczny DOM uruchomił Srebrną Linię, na którą można zadzwonić, gdy jest potrzebne wsparcie. Infolinia zapewnia nie tylko serwis awaryjny (gdy się coś zepsuje), informacyjny (np. na temat placówek medycznych), czy prawny. Przed świętami pomoże zorganizować zakupy, kogoś do wyprowadzenia psa, wesprze w sprawach urzędowych, a nawet pocztowych, co pozwoli nadać kartki świąteczne z życzeniami.
Warto pamiętać, że zakupy można zrobić również przez Internet, choć warto poprosić, by ktoś wytłumaczył nam (np. telefonicznie) od czego zacząć. Jeżeli w danej miejscowości działa sieć spożywcza, hipermarket lub sklep, który umożliwia składanie zamówień przez Internet, a później dowozi je do domu, wystarczy założyć konto w serwisie, dodać „do koszyka” wybrane sprawunki, wpisać adres dostawy, a następnie wybrać godziny dostarczenia i formę zapłaty. Niestety aktualnie, przez ogromną liczbę zamówień on-line, czas dostawy w niektórych sklepach wynosi kilka tygodniu. Jeśli senior nie korzysta jeszcze z konta internetowego może zapłacić kartą płatniczą podczas odbioru zakupów. W przypadku płatności kartą warto zachować bezpieczną odległość, a jeśli będzie konieczność wpisania PIN-u nie zapomnieć o rękawiczkach. Warto też przypomnieć, że dzięki zmianom prawnym, które nastąpiły już po ogłoszeniu epidemii w Polsce każde zakupy do 100 zł (wcześniej tylko do 50 zł), które są opłacane kartą płatniczą nie wymagają wpisania numeru PIN.
Msza święta w Internecie lub TV
W związku z obecną sytuacją Rząd ograniczył również liczbę osób, które mogą uczestniczyć w mszach świętych. Na początku epidemii w nabożeństwie mogło brać udział do 50 osób, później wprowadzono bardziej surowe zasady, które mówiły tylko o 5 osobach. Zgodnie z najnowszymi przepisami (z dnia 1.04.2020) na czas świąteczny, czyli z dn. 12 kwietnia, Rząd przywraca poprzednie zasady mówiące o 50 osobach podczas mszy świętej. Co ważne, liczba ta uwzględnia również kapłanów sprawiających w danym momencie posługę. Zgodnie z odgórną decyzją w tym roku nie będzie też święcenia „koszyczka”. Warto jednak przypomnieć, że w mszy świętej można uczestniczyć online. Poszczególne parafie zapewniają transmisje nabożeństw w Internecie. Mszę świętą można obejrzeć również w telewizji. Informacje o tym kiedy transmitowane są nabożeństwa można znaleźć np. na telegazecie z programem telewizyjnym lub w Internecie (chociażby na stronach poszczególnych parafii).
Skype lub Messenger przy świątecznym stole
W tym roku, ze względu na zakaz zgromadzeń, święta obędą się bez rodzinnych spotkań i wyjazdów do bliskich mieszkających na drugim końcu Polski. Nic nie zastąpi spotkania z bliskimi, ale dobrze, że żyjemy w czasach Internetu i telefonii komórkowej. Dzięki temu rozłąka nie będzie tak dojmująca. Z danych UKE wynika, że co piąty senior wciąż posiada telefon stacjonarny, ale jednocześnie ponad 80 proc. ma telefony komórkowe, a to pozwala nie tylko na połączenie głosowe, ale również video. Zanim dojdzie do wirtualnego spotkania, czy świątecznych życzeń warto poprosić bliskich lub znajomych o krótką „instrukcję” w tym zakresie. Porozmawiać można na Skype lub Messengerze (można go ściągnąć na telefon lub komputer bez konieczności zakładania konta na Facebooku), FaceTime (tylko dla użytkowników Apple), WhatsApp, ale również Zoom, czyli narzędzie, które na co dzień wykorzystuje się do videokonferencji.
Dwie rzeczy pozostają niezmienne
W zmieniającym się świecie jest kilka rzeczy, które pozostają niezmienne. Po pierwsze wielkanocne tradycje i zwyczaje, dlatego szczególnie teraz, w tych wyjątkowych czasach – w miarę możliwości – warto je kultywować. Podobnie jest z relacjami z naszymi bliskimi, przyjaciółmi, znajomymi, a nawet sąsiadką. Niezależnie od tego, czy będziemy widzieć się „na żywo”, przez okno, na balkonie, czy na ekranie komputera, ważna będzie duchowa bliskość, rozmowa, wsparcie, czasem pomoc drugiej osobie. Wielkanoc jest często określana „nowym początkiem” lub czasem, gdy dobro wygrywa ze złem. Możliwe, że takie podejście nabierze nowego wymiaru, zwłaszcza w czasach pandemii, gdy wszyscy mamy nadzieję na szczęśliwe zakończenie i rychły powrót do normalności.
*1 https://technologia.dziennik.pl/internet/artykuly/6442541,seniorzy-technologia-internet-komputerzy.html