W Polsce działa już kilka Funduszy Hipotecznych, oferujących emerytom odwróconą hipotekę. Na rynku liczą się przede wszystkim trzy – Fundusz Hipoteczny Familia S.A., Centralny Fundusz Hipoteczny, Fundusz Hipoteczny Dom. Przyjrzyjmy się ich ofertom i sprawdźmy, która z nich niesie ze sobą największe zyski dla seniora.
Odwrócona hipoteka to propozycja dla osób powyżej 65 roku życia, które posiadają na własność albo są współwłaścicielami mieszkania, domu albo działki. Seniorzy, którzy zdecydują się na podpisanie umowy z jednym z funduszy hipotecznych, będą otrzymywali rentę dożywotnią w zamian za przeniesienie prawa własności do mieszkania na rzecz funduszu. Emeryt nie musi się obawiać, że zostanie bezdomnym, zawarta umowa w formie aktu notarialnego gwarantuje mu prawo do dożywotniego zamieszkania w mieszkaniu.
Podstawowa różnica w ofertach tych funduszy zasadza się na podstawach prawnych, na których one się opierają, oraz zakresie dodatkowych świadczeń. Fundusz Hipoteczny Familia oferuje odwróconą hipotekę w formie renty dożywotniej, na podstawie art. 903 Kodeksu Cywilnego – Przez umowę renty (dożywotniej) jedna ze stron zobowiązuje się względem drugiej do określonych świadczeń okresowych w pieniądzu, co gwarantuje emerytom stały miesięczny dopływ gotówki. Fundusz Hipoteczny Dom proponuje seniorom odwróconą hipotekę w formie dożywocia, na podstawie artykułu 908 Kodeksu Cywilnego, który nie odwołuje się bezpośrednio do świadczeń pieniężnych, ale do dożywotnych świadczeń osobistych. W ofercie Centralnego Funduszu Hipotecznego sytuacja jest o tyle skomplikowana, że przedstawiciele funduszu używają naprzemiennie określenia renta dożywotnia oraz dożywocie, i trudno ocenić, co tak naprawdę oferują.
Wszystkie trzy fundusze zapewniają seniorom:
• miesięczny stały dopływ gotówki;
• możliwość wynajmowania mieszkania za zgodą funduszu i pobierania dodatkowych dochodów z tego tytułu;
• prawo do dożywotniego zamieszkania gwarantowane zapisem w Księdze Wieczystej;
• renta jest wypłacana niezależnie od tego czy wartość wypłaconej renty przekroczy wartość mieszkania;
• nie ponosi kosztów związanych z tytułem prawa własności do lokalu;
• nie ponosi wydatków związanych z opłatami ubezpieczenia lokalu.
Z informacji zamieszczanych przez fundusze na stronach internetowych wynika, że różnice w ofercie pomiędzy funduszami polegają głównie na wysokości świadczeń pieniężnych i zapisach proceduralnych czy też dodatkowych świadczeniach dla seniora. Fundusz Familia w stosunku do pozostałych funduszy w zależności od wieku seniora oferuje od 16% do 37 % wyższe świadczenia pieniężne i jako jedyny zapewnia swoim klientom bezpłatny pakiet assistance opieki medycznej i porad prawnych.
W przypadku funduszy hipotecznych zawsze rodzi się pytanie – co stanie się z mieszkaniem i rentą w sytuacji nagłej upadłości funduszu. Nagle może się bowiem okazać, że zamiast obiecywanej pięknej przyszłości na emeryturze, stanie się bezdomnym bez grosza przy duszy. Dlatego przed podpisaniem aktu notarialnego, emeryt powinien sprawdzić, jak silny kapitałowo jest dany fundusz. Zarówno Centralny Fundusz Hipoteczny jak i Fundusz Hipoteczny Dom, są spółkami z ograniczoną odpowiedzialnością, tylko Fundusz Hipoteczny Familia S.A. jest spółką akcyjną a jej założycielem jest 2DB Fundusz Inwestycyjny Zamknięty. Zgodnie z uregulowaniami prawnymi wszystkie Fundusze Inwestycyjne Zamknięte podlegają nadzorowi Komisji Nadzoru Finansowego, która jest organem państwowym o wysokim stopniu zaufania publicznego. Istotnym zabezpieczeniem prawnym interesów klienta w każdym przypadku: czy to nieregularności wypłat czy ogłoszenia upadłości przez funduszu jest – jak podkreśla Maria Schicht, prezes funduszu Familia - z jednej strony wpis w księdze wieczystej dożywotniego prawa zamieszkania klienta w lokalu, z drugiej ustanowienie hipoteki kaucyjnej na rzecz klienta do kwoty wartości nieruchomości oraz oświadczenie spółki o poddaniu się egzekucji w trybie natychmiastowym.
Fundusze Hipoteczne w Polsce starają się odpowiadać na zapotrzebowania swoich klientów. Seniorzy są grupą, która do niedawna pozostawała na uboczu. Od pewnego jednak czasu zainteresowanie nimi, jako potencjalnymi klientami, znacznie wzrosło. Ogólnie można zauważyć nowy trend, który wiąże się z ciągle rozbudowywaną ofertą 60+. Są to już kluby fitness, kluby seniorów, Uniwersytet Trzeciego Wieku czy też kursy językowe. Teraz emeryci mają do rozpatrzenia jeszcze ofertę odwróconej hipotek świadczonej albo w formie renty dożywotniej (Fundusz Hipoteczny Familia S.A.) albo dożywocia (Fundusz Hipoteczny Dom), oferującej im całkowicie nowy standard życia. Tylko w gestii funduszy pozostaje teraz, czy ich oferta wyda się interesująca dla seniorów. Emeryci nie są już tymi samym bezbronnymi owieczkami, co jeszcze 5-10 lat temu. Teraz osoby po 60 roku życia, to ludzie aktywnie uczestniczący w życiu społecznym, mający określone wymagania i oczekiwania.