Obawa seniorów przed nową technologią pogłębia przepaść między analogowym, a cyfrowym pokoleniem. Tymczasem pokonanie tych lęków może starszym ludziom znacznie ułatwić codzienne życie, a dla młodszych otworzyć możliwość rozwoju zawodowego w oparciu o projektowanie produktów uwzględniających specyfikę wieku i wielorakich potrzeb osób 65+.

 

Ostatnie szacunki wskazują, że 78 proc. Polaków powyżej pięćdziesiątego roku życia nie korzysta z Internetu w ogóle. I choć rośnie liczba telefonów komórkowych u użytkowników w tym przedziale wiekowym, mobilny dostęp do sieci wciąż nie jest równie popularny. Obawa przed dodatkowymi opłatami, skomplikowana obsługa smartfona czy powszechny lęk przed nieznanym to najpopularniejsze przeszkody. Najbardziej winny e-wykluczeniu seniorów pozostaje jednak stereotyp, że wszelka elektronika, utożsamiana z nowoczesnością, jest kierowana przede wszystkim do młodego pokolenia.

Kiedy w ręce Frederico Séve, właściciela nowojorskiej galerii, wpadły obrazy geometrycznego minimalizmu zachwycił się ich oryginalnością i zdziwił ich dużo wcześniejszą datą powstania. Uznając bowiem, że znacznie wyprzedzają swoistą modę na tego typu abstrakcje. Ta historia nie byłaby jednak tylko kolejną opowieścią o cudem odnalezionym talencie, gdyby nie fakt, że autorką tychże obrazów była Carmen Herrera, wówczas prawie dziewięćdziesięcioletnia. I właśnie jej piękny wiek jest w tej historii najciekawszy, bo malarka na swój sukces czekała prawie 60 lat. Obecnie studwuletnia, mimo artretyzmu, wciąż tworzy i świetnie zarabia na swojej sztuce. Od równie interesujących oraz motywujących do nieustającego rozwoju opowieści Internet wręcz puchnie, problem w tym, że nie każdy senior ma do niego dostęp.

Tymczasem wydłużająca się średnia życia oraz zwiększająca się liczba seniorów, a także regulacje prawne Uchwała Rady Ministrów w sprawie ustanowienia Rządowego Programu na rzecz Aktywności Społecznej Osób Starszych na lata 2014-2020 (ASOS) czy Europejskie partnerstwo na rzecz innowacji sprzyjającej aktywnemu starzeniu się w dobrym zdrowiu (European Innovation Partneship on Active and Healthhy Ageing – EIP AHA) stanowią podstawę dla tak rozwijanych działań rządowych i społecznych, by także nowoczesne technologie wpływały na jakość życia emerytów. Programowi ASOS przyświeca formuła partycypacji, nie da się bowiem zaktywizować społecznie osób starszych bez współpracy rządowych inicjatyw z lokalnymi środowiskami. Także przy pomocy mediów propagujących model seniora nieustannie otwartego na nowe wyzwania i możliwości, często pomimo ograniczeń zdrowotnych oraz młodzieży czynnie wspierającej dziadków w cyfrowej transformacji. Idea szerokiej kooperacji międzypokoleniowej daje także nadzieję na wzrost pewności siebie emerytów i na zmniejszenie skali oszustw, którym nierzadko podlegają starsi ludzie, często niepewni swojej wiedzy.

Firma Moje Bambino, producent pomocy edukacyjnych dla odbiorców w każdym wieku, zaprasza do współpracy osoby 65+, by od ich konkretnych potrzeb uzależnić produkcję swoich artykułów. Jednak najważniejszy dla przedsiębiorstwa pozostaje postęp, z duchem którego podążają działania na rzecz wspomagania starszych osób. – „Obserwujemy sytuację w kraju i na świecie i widzimy ogromną potrzebę przygotowania oferty dla seniorów” – potwierdza Agnieszka Skorodzień dyrektor ds. marketingu i edukacji Moje Bambino. – „Z miesiąca na miesiąc przybywa chętnych do współpracy z nami. Oferta Senior plus Wigor przygotowana została w trosce o zdrowie i komfort seniora,

nasi Klienci już to dostrzegają i doceniają. Poznajemy potrzeby i na te potrzeby odpowiadamy, w postaci nowych pomocy, ale także spotkań, warsztatów, prelekcji. Pragniemy kreować przyjazną przestrzeń, inspirujemy wizualizacjami pomieszczeń, ale dbamy także o utrzymanie sprawności fizycznej i umysłowej poprzez odpowiednio dobraną ofertę pomocy dla osób 65+.”

Około 13 proc. Polaków w wieku emerytalnym pozostaje aktywna zawodowo, dla pozostałych zakończenie pracy odcina od większości kontaktów, również towarzyskich, ogranicza przekaz informacyjny oraz pozbawia możliwości zdobywania nowych doświadczeń. Grupowe kontynuowanie edukacji, rozwijanie talentów jest możliwe na Uniwersytetach Trzeciego Wieku, w kołach jednoczących pasjonatów wspólnego hobby czy na zajęciach w domach dziennych lub klubach Senior+. Powodzenie wszelkich inicjatyw: lokalnych, samorządowych, społecznych by zaktywizować starszych ludzi uzależnione jest w dużej mierze od wyposażenia tych miejsc. Cóż po szachach i kartach, skoro to nowe rzeczy dają odpowiednie bodźce skutecznie pobudzając szare komórki do pracy. Przykładem połączenia elementów edukacyjnych, terapeutycznych i poznawczych, mających na celu także oswojenie się z elektroniką, jest tak zwany stół terapeutyczny. Czyli interaktywne urządzenie w postaci podwieszonego pod sufitem projektora wyświetlającego multimedialne gry na biały stół. Pozorna zabawa wspomaga szereg aktywności: manualną, koordynację ruchową i spostrzegawczość, bo pozwala na bezpośrednie wpływanie na pojawiający się obraz ruchami dłoni równocześnie integrując społecznie i łamiąc bariery użytkowania nowych technologii. – „Zainteresowanie tego typu pomocami jest bardzo duże” – zauważa Agnieszka Skorodzień. – „Ponieważ mają one nieoceniony wpływ na usprawnianie postrzegania zmysłowego osób starszych. Niestety zakup takiego urządzenia to dość duży wydatek, niemniej jednak, jesteśmy przekonani, że budowanie świadomości, tego, jak ważne jest inwestowanie w pomoce, które usprawniają zmysły osób starszych jest bardzo ważnym elementem polityki senioralnej” – dodaje. A stąd tylko krok do zmiany przyzwyczajeń i włączenie się dosłownie i w przenośni do globalnej sieci, która rozwija i relaksuje, budując równocześnie poczucie wspólnoty z młodszą generacją, która wolny czas spędza dokładnie tak samo.

Włączenie seniorów w sieć nowych technologii nie jest działaniem jednostronnym rozszerzającym możliwości, kompetencje oraz potencjał analogowego pokolenia. Dla nieco młodszych, dla których cyfrowy świat jest środowiskiem naturalnym, współpraca z emerytami stwarza nowe możliwości rozwoju zawodowego w różnorakich branżach otwartych na działalność na rzecz wielopokoleniowych odbiorców. Małgorzata Piątkowska, Animator Rady ds. Kompetencji Sektora IT zwraca uwagę także na konieczność wielopoziomowej edukacji przyszłych informatyków o osobach niepełnosprawnych, w tym osób starszych z ograniczeniami zmysłów słuchu i wzroku oraz sprawności ruchowej. – „Jest to uzasadnione nie tylko z uwagi na wartość społeczną takiej wiedzy, ale także bezpośrednie korzyści ekonomiczne. Im bardziej samodzielnie może funkcjonować osoba z niepełnosprawnością dzięki prawidłowo zaprojektowanym rozwiązaniom, tym bardziej jest niezależna, bowiem likwidacja barier umożliwia jej aktywność zawodową”.*

* Wypowiedź pochodzi z materiału „Dostosowanie edukacji do potrzeb rynku pracy sektora IT”, będącym wspólnym projektem Polskiego Towarzystwa Informatycznego oraz Polską Izbą Informatyki i Telekomunikacji.